PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
304
kiến trúc cân xứng, hài hòa, gắn liền với những tác phẩm nghệ thuật
độc đáo, đa dạng và hầu hết đều thể hiện được những nét đặc trưng
trong nghệ thuật truyền thống của người Khmer.
2.2. Đặc điểm kiến trúc chùa Khmer ở Nam bộ
Cổng chùa (Kh’lông-th’via)
Chùa Khmer luôn luôn có hai cổng: một cổng chính và một
cổng phụ, phần cổng chính thường được đặt ở những nơi mặt
đường lớn thuận tiện cho việc di chuyển và dễ nhìn thấy nhất, cổng
chùa Khmer ở Nam bộ cũng như hầu hết các của cổng chùa Phật
giáo khác đều theo thiết kế lối tam quan, tuy nhiên điểm khác biệt
của cổng chùa Khmer là ở chỗ: trên mỗi cổng chùa sẽ có 1, 3 hoặc
5 ngọn tháp tùy vào mỗi chùa. Có thể thấy ở mỗi hình thức cổng
chùa luôn có một ý nghĩa đặc biệt, theo đó với cổng có 1 ngọn tháp
ở phía trên thường là hình búp sen hay hình vuông, trên đó là cột
trụ thẳng có gắn 3 hoặc 5 đĩa tròn tượng trưng cho Tam bảo hoặc
năm vị Phật sẽ thành đạo trong kiếp trái đất này, trên cùng là cõi
Niết bàn. Với cổng chùa có 3 ngọn tháp đó là tượng trưng cho ba
ngôi Tam bảo với trọng tâm là tháp ở giữa (Phật). Đối với cổng có 5
ngọn tháp đó là biểu tượng cho núi Meru (hay còn gọi là Tu-di) đây
là nơi năm vị Phật sẽ thành đạo theo quan niệm Phật giáo, ngoài ra
theo quan niệm Bà-la-môn giáo đây là nơi cư trú của năm vị thần.
Đối với người Khmer cổng chùa đóng vai trò rất quan trọng,
được xem là phần dẫn dắt vào thế giới tâm linh nên luôn được xây
dựng rất cầu kỳ, theo quy mô lớn và rất thu hút. Cổng của chùa
Khmer thể hiện được nét đẹp hài hòa giữa đạo và đời, giữa con
người với thiên nhiên, qua khỏi cổng chùa, con người như được
bước vào một thế giới khác thoát khỏi thế giới trần tục.