PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
354
Sau giờ ngồi thiền, nhất là mỗi buổi sáng, tu sĩ thuật lại cho thầy
nghe những gì mình đã thấy để thầy cho ý kiến, hoặc khuyên nên
tiếp tục hoặc sử đổi phương pháp, hoặc bảo nên chấm dứt vì không
thể tham thiền được. Ông thầy giỏi có thể theo dõi được tư tưởng
của tu sĩ trong khi ngồi để kịp sửa chữa ngay. Có người thấy cảnh
sắc vui vẻ quá phát nhảy cỡn lên, múa tay, chân gần sập cái cốc; có
người thấy ma quỷ dọa nạt, sợ quá phát run. Ông thầy phải kêu gọi
hoặc phun nước lạnh cho tu sĩ tỉnh lại. Nếu không can thiệp đúng
lúc có khi tu sĩ phát cuồng.
Sau một thời gian dài, ngắn tùy theo sự tu học của tu sĩ, ông thầy xét
thầy tu sĩ có thể luyện một mình thì không chỉ dẫn nữa, tự vị ấy tu.
Trong lúc ngồi thiền, tu sĩ tâm nguyện xin thầy điều gì, nếu thực
hành đúng lời thầy dạy sẽ thấy ngay điều đó. Ví dụ: nguyện thấy
kiếp trước của mình, thấy cảnh Niết bàn, thấy Âm phủ, thấy đức
Phật... Nhưng không phải ai xin thấy gì cũng được.
Người hung ác, thâm độc, thường hại người thì chỉ thấy toàn rắn,
rết, ma quỷ dọa nạt đến phát sợ, có khi điên luôn.
Người có lòng tốt, tánh tình quảng đại lòng dạ trong sạch thì
thấy cảnh đẹp, thế giới Thiên đàng, Tiên Phật, Thần Thánh, thấy
mình biết bay lên mây.
Người có dạ hiếu thảo có thể thấy vong hồn cha mẹ đã chết, có
thể xin viếng âm phủ để gặp thân nhân quá vãng.
Người tu thiền, giỏi tốt có thể nguyện xin thấy gì được nấy,
nguyện thả hồn đi đến cõi nào cũng được.
Kết quả của tu thiền, người có ý định làm việc ác sẽ hồi tâm hối
cải, người có tâm tu hành thấy cảnh Niết bàn, thấy Tiên, Phật thì đời
đi tu luôn, người nào không thể xuất gia thì đem phần lớn của cải
bố thí, làm phước để mong sau này linh hồn được giải thoát, người
hung bạo thấy cảnh ma quỷ xâu xé mình thì phát sợ đến cuồng tâm,
có khi bỏ mạng vì tinh thần quá dao động.
Người Khmer cho rằng tu theo lối tham thiền rất có ích cho tinh