PHẬT PHÁP CHO MỌI NGƯỜI - Trang 125

càng rõ nét hơn khi có lần tôi đưọc có mặt trong một lớp học với các thiếu
niên Mỹ.

Khi còn nhỏ, tôi thường quỳ xuống cúi chào cha mẹ trước khi vào giường.
Các anh chị em tôi cũng làm thế. Và chúng tôi có lý do để làm thế. Chúng
tôi nghĩ rằng cha mẹ là người đã lo cho ta thật chu toàn từ tấm bé. Họ nuôi
nấng, cho ăn, cho mặc, chăm sóc tình cảm chúng ta, dành cho chúng ta
những tình cảm nồng ấm, và luôn nâng đỡ ta. Khi chúng ta vui chơi hay
học hành, họ phải làm việc cả ngày vất vả để nuôi dưỡng chúng ta.

Khi tôi nói đến chuyện này trong lớp học đó, rằng tôi lạy chào cha mẹ mỗi
ngày, một thiếu niên đứng dậy hỏi tôi rằng, có nên cúi lạy cha mẹ không,
nếu cha mẹ đó không tốt. Khi tôi trả lời có, anh ta rất ngạc nhiên, và bảo
rằng cha mẹ phải cư xử tốt mới đáng đưọc con cái kính trọng, rằng nhiều
bậc cha mẹ chẳng xứng đáng đưọc kính trọng. Lần này thì đến lượt tôi là
người ngạc nhiên, vì tôi đã được dạy rằng con cái không đưọc quyền phê
phán cha mẹ.

Tôi giải thích rằng tình thương yêu kính trọng cha mẹ của tôi dựa trên lòng
biết ơn sâu xa. Trước hết là mẹ tôi đã cưu mang tôi chín tháng trong bụng,
rồi còn phải chịu đau đớn khi sinh tôi ra, rồi công sức của cha và mẹ, mỗi
ngày vất vả nuôi tôi lớn lên. Theo tôi nghĩ, không có cha mẹ tốt hay xấu.
Chỉ là họ chỉ có thể làm đưọc đến thế, dù đã cố gắng hết sức mình trong
hoàn cảnh của họ. Ngược lại điều đó cũng đúng đối với con cái. Chúng ta
thường kết tội người khác dựa trên những thước mực của sự hoàn hảo.
Mỗi gia đình đều có những hoàn cảnh riêng, cũng như nhân loại trên thế
giới có ai giống ai đâu. Không có gia đình nào là toàn hảo, cũng như không
có cá nhân nào là hoàn toàn. Giữa những thăng trầm của cuộc sống, ta phải
chấp nhận những thiếu sót thôi. Đối với gia đình tôi cũng thế. Tôi đã sống
trong kỷ luật rất khắt khe của cha mẹ, có lúc tôi nghĩ là tôi không chịu nổi,
và đã thù ghét nó thậm tệ, nhưng sau này tôi nhận ra chính những kỷ luật
đó đã giúp tôi trở nên một người hữu dụng hơn. Gia đình, yếu tố quan trọng