nghĩa là nắm chặt, giữ lấy, không buông thả. Nên khi cái Chết đến, tất cả
những sự nắm giữ sẽ bị giằng ra khỏi tay ta. Càng nắm chặt, sự giằng co, xé
rời càng dữ dội. Nỗi đau càng bội phần. Nếu chúng ta đi qua cuộc đời với
hai bàn tay mở rộng, không nắm giữ, thì dầu cái Chết có đến, chúng ta cũng
sẽ ung dung tự tại, không luyến tiếc, níu kéo gì.
Tuy nhiên, không phải tự dưng một buổi sáng thức dậy là chúng ta có thể
buông xả hết mọi vướng mắc. Cần phải tu tập cả đời. Cần phải thức tỉnh
từng giây phút mới làm được việc đó vì có biết bao quyến rũ, cám dỗ trong
cuộc đời để chúng ta lại rơi vào sự dính mắc.
Ngã Vào Đời
Chết có phải là sự tận cùng của cuộc đời? Có phải tử thần là ma vương nấp
trong bóng tối, rình mò để bất chợp phủ chụp chúng ta không báo trước?
Theo triết lý Đông phương, Chết không phải là sự tận cùng của đời sống.
Cơ thể ta ngưng hoạt động, các duyên hợp (trong không gian và thời gian)
tan rã. Nhưng tâm thức không mất. Hiểu như thế thì cái Chết không quá
đen tối, khủng khiếp. Cái Chết cũng tự nhiên như sự Sống, cũng diệu kỳ và
tốt đẹp như nhau. Tử cũng như Sinh đều dẫn đến sự sống, sự phát triển.
Nhìn dưới khía cạnh đó, con người do duyên hợp (trong không gian và thời
gian) vì một nhân duyên nào đó. Giống như khi trồng trọt ngoài đồng, phải
đợi đúng lúc, đúng nơi để gieo mầm, cấy hạt. Nhưng khi xong việc rồi,
không có lý do gì để nấn ná ngoài ruộng. Rồi đến giai đoạn chờ đợi cho hạt
nẩy mầm, lớn lên. Lúc lúa đã chín, cây đã cao, ta lại ra đồng vì một mục
đích khác, ở một thời điểm khác. Cuộc đời con người cũng thế. Chúng ta
sinh ra để sửa soạn, bón phân cho một mảnh đất vào một thời điểm nào đó,
rồi lại ra đi, chờ khi đến mùa gặt hái lại trở về.
Người ta có thể nói về cuộc đời con người như một căn duyên, một năng
lực, một kết hợp của không gian, thời gian. Nguồn năng lực đó không thể
bị hủy diệt, nó chỉ có thể được luân chuyển. Con người đến ở một khoảng
thời gian, không gian nào đó, rồi lại ra đi, đến một nơi khác. Triết lý
phương Đông cho rằng nghiệp lực của con người dẩn dắt họ đi từ nơi này
