PHẬT PHÁP CHO MỌI NGƯỜI - Trang 84

cứ chúng ta làm gì, cuối cùng ta cũng bị dính vào với cảm thọ và lòng ham
muốn, Ta không thể tháo gỡ chúng ra, không thể tẩy gột. Nếu ta không cẩn
thận với lòng ham muốn, ta cũng giống như con khỉ bị dính dầu hắc. Càng
lúc càng bị dính chặt thêm. Vì thế nếu ta quyết tâm đi theo bước chân của
các vị giác ngộ, các bậc A–la-hán, ta phải chú tâm chánh niệm vào các cảm
thọ cho đến lúc ta hoàn toàn thoát khỏi sự bủa vây của chúng. Ngay với
các khổ thọ, ta cũng phải huân tập - vì nếu ta sợ các khổ thọ, luôn muốn
biến nó thành lạc thọ, thì ta càng trở nên vô minh hơn trước nữa.

Đó là lý do tại sao ta phải can đảm trong việc đối mặt với các khổ thọ nơi
thân tâm. Khi khổ thọ dấy khởi ngùn ngụt như một căn nhà đầy lửa, ta có
thể buông nó không? Ta phải nhìn cả hai mặt của nó như thế nào? Và khi
nó êm ái, dễ chịu, ta phải nhìn xuyên suốt nó như là cả hai (lạc và khổ) làm
sao? Ta phải cố gắng chú tâm vào cả hai mặt đó, quán cho đến khi nào ta
biết phải làm thế nào để buông bỏ chúng. Nếu không ta chẳng biết gì cả, vì
lúc nào ta cũng chỉ muốn cái phần dễ chịu, êm ái của lạc thọ.

Niết bàn là sự đoạn diệt của lòng ham muốn. Như thế nếu ta cứ muốn bám
vào ham muốn mãi, thì làm sao ta có thể đi được đến đâu? Ta sẽ ở đây
trong thế giới này, trong khổ đau, bứt rứt, vì lòng ham muốn giống như một
loại dầu hắc dính chặt. Nếu không có lòng ham muốn, thì không có thứ gì
khác: không có căng thẳng, khổ đau, không tái sinh. Trái lại, thì nó là mủ
cây, là dầu hắc, là màu nhuộm khó có thể tẩy giặt.

Để mở cánh cửa nhìn được vào nội tâm ta không phải dễ, nhưng cũng có
thể làm được, nếu ta biết cách huấn luyện mình. Nếu ta có chánh niệm để
tự soi xét mình, tự biết mình thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn. Khi đó, dầu lòng
ham muốn có ngụy trang như thế nào, ta cũng sẽ nhận ra nó, biết nó để
đoạn diệt, buông bỏ nó.
Ở giai đoạn bắt đầu ta chỉ cần quan sát sự vật, chỉ cần tỉnh thức. Nếu nôn
nóng, ta sẽ làm hỏng hết mọi việc, khiến ta không còn có thể nhìn sự vật
một cách rõ ràng. Ta chỉ dừng lại ở chỗ nhận biết và không thể đi xa hơn