hơn được nghe kể về trải nghiệm trực tiếp của ai đó – kể cả những gì xấu xí
tiêu cực. Không chỉ là những câu chuyện lấp lánh kiểu “Tôi đã làm nên
nghiệp lớn thế nào”, mà cả những khó khăn dường như không thể vượt qua,
những pha hụt hẫng, những thất bại, đó là những điều quý giá chẳng kém gì
các câu chuyện thành công. Chúng ta cũng nên hỗ trợ thêm những cuộc thử
tài và thi đấu nho nhỏ về kinh doanh ở trường phổ thông và đại học. Những
mô hình tuyệt vời làm ví dụ cho những hoạt động kiểu này có ở trong các
chương trình như Young Enterprise tại Vương quốc Anh hay Junior
Achievement (JA) ở Mỹ.
Young Enterprise và Virgin Money đã cộng tác trong một cuộc thi rất hay
nhắm vào đối tượng học sinh Tiểu học (độ tuổi 5-11), với tên gọi The Fiver
Challenge. Các học sinh hay các nhóm thi tài được cấp cho 5 bảng Anh để
thành lập một “doanh nghiệp tí hon” và có 30 ngày để kiếm được tối đa lợi
nhuận có thể trong khi lôi kéo các cộng đồng địa phương. Đến cuối tháng,
thu nhập của mỗi nhóm được thống kê, tiền cấp ban đầu phải trả lại, và các
bé tự quyết định xem muốn sử dụng tiền lãi ra sao, có thể là đi chơi một
ngày, mua sách cho trường hoặc một khoản quyên góp vào quỹ từ thiện các
em thích, lựa chọn hoàn toàn là của các em. Tuy vậy, mục đích của cuộc thi
tài này không phải là chiến thắng, mà là giới thiệu cho các trí óc non nớt
các khái niệm như chấp nhận rủi ro, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, và
nói tóm lại: tiền không phải chỉ để tiêu xài!
Tại Mỹ, hoạt động JA phi-lợi-nhuận phổ cập một mô hình dạy học tại lớp
với tiêu đề “Be Entrepreneurial” (tạm dịch: Học làm doanh nhân). Chương
trình gồm bảy phần giới thiệu cho học sinh những yếu tố căn bản của các
việc như viết một dự án kinh doanh sát thực tế, rồi thách thức các em khởi
sự một dự án làm ăn ngay khi ngồi trên ghế nhà trường. Như trên trang web
chính thức đã nói, các học sinh JA học về “Quảng cáo, kế hoạch kinh
doanh, lợi thế cạnh tranh, thuộc tính nhân khẩu học của khách hàng, tinh
thần doanh nhân, lưỡng nan đạo đức, nguyên tắc đạo đức, tài chính,
nhượng quyền thương hiệu, hệ quả trong ngắn và dài hạn, nhu cầu thị