Phong Tuc Tap Quan Viet Nam
PHẦN THỨ NHẤT
Ðời sống bản thân
Nghe như có sự mâu thuẫn khi nói tới Đời sống bản thân qua phong tục vì theo
như định nghĩa của Đào Văn Tập ở trên thì phong tục là "thói tục chung của nhiều
người từ lâu đời". Thật ra, mặc dầu là thói tục chung, phong tục vẫn chi phối từ bản
thân con người đến xã hội và có những tục lệ con người phải noi theo cho đời sống
bản thân của mình, vì những tục lệ này, tất cả những người khác ở xung quanh mình
đều noi theo.
Tỷ như việc ăn uống, tuy là ăn riêng, uống riêng cho mình, nhưng cách ăn uống,
món ăn đồ uống, giờ giấc ăn uống của mỗi người phải theo nếp sống chung của gia
đình, của địa phương....
Như vậy, đời sống bản thân lẽ dĩ nhiên phải chịu sự chi phối của phong tục để con
người có thể hòa hợp với gia đình, với xã hội và tham gia vào mọi sinh hoạt chung của
mọi người.
Về đời sống bản thân xin kể đến ăn uống, may mặc, học hành, làm lụng và chơi
bời.
Trong mọi điều này đều có những thói quen, những tục lệ do hoàn cảnh gây nên,
cũng như do nếp sống hàng ngày mà thành vậy. Dù muốn dù không, con người cũng
phải cố gắng theo những thói quen tục lệ đó, hiện đã thành nền nếp cho cả dân tộc
Việt Nam.
Đã đành không ai cấm một người nào không theo những nền nếp này, nhưng sống
giữa mọi người có chung một nếp sống, sống khác đi chỉ là lập dị, và sẽ tự thấy trơ
trọi.
Ăn Uống
Xưa nay và bất cứ ở đâu, dinh dưỡng vẫn là cần thiết, có ăn có uống mới sống,
người ta không ai nhịn ăn nhịn uống mà sống được mãi mãi.
Ta có câu dân dĩ thực vi tiên, người dân lấy ăn làm đầu, và Tây phương cũng nói ăn
để mà sống.
Có ăn đứa trẻ mới lớn, cơ thể mới phát triển; có ăn người lớn mới giữ được những
sức lực của mình và người già mới chống được sự suy yếu và bệnh tật của cơ thể.
Các cụ tuy nói rằng thực vô cầu bão, ăn không cần no, nhưng không ai có thể ăn
đói mãi mà sống bình thường được. Người phương Tây khi nghiên cứu về dinh dưỡng
thì tính sao cho món ăn, cho xuất ăn có đủ chất bổ để nuôi cơ thể con người, còn
người Việt Nam, nhất là ở đồng quê, không có sự cầu kỳ tính toán ấy trong vấn đề ăn
uống hàng ngày. Chỉ cần ăn no, ăn đủ no là cơ thể con người đủ duy trì và phát triển.
Người ta cũng không kén món ăn, trừ người đài các và giàu có. Gặp rau ăn rau, gặp cá
ăn cá, người bình dân nông thôn rất dễ dãi, chi mong có đủ ăn.
Có ăn thì phải có uống, nước cũng cần cho cơ thể như thức ăn. Người ta ăn riêng,
uống riêng nhưng vẫn có thể vừa ăn vừa uống được, người ta uống trước bữa ăn, hoặc
cùng với bữa ăn, nhưng lúc uống rượu người ta chỉ ăn những đồ nắm đồ nhậu, còn
cơm người ta ăn sau khi uống rượu.
Người ta uống khi khát cũng như khi đói. Con người lệ thuộc rất nhiều vào ăn
uống. Chính vì vấn đề ăn uống mà các cụ ta xưa thường lập làng xã ở những nơi sản
xuất được thức ăn và có nước uống tốt.
