Toan Ánh 5
Thức ăn chính của người Việt Nam
"Từ xưa, người nước ta vẫn sinh hoạt bằng nghề cầy cấy và nghề chài lưới, cho nên
hai chữ đồ ăn chủ yếu là gạo và cá"
Gạo
Gạo là hoa màu chính của đồng ruộng Việt Nam cũng như cá là sản phẩm chính
của sông ngòi và biển cả đất nước.
Gạo có gạo nếp, gạo tẻ. Trong gạo nếu có chất dính nhiều (nhựa), gạo tẻ ít chất
dính hơn. Gạo tẻ nấu thành cơm, dùng làm bánh tẻ, gạo nếp thổi xôi, làm oản cùng các
thứ bánh nếp. Gạo có thể để nguyên cả hột mà dùng hoặc xay thành bột.
Cách chế biến thóc thành gạo.
Thực ra, cây lúa ở ngoài đồng chỉ cho ta hạt thóc, và hạt thóc cần có bàn tay con
người chế hóa để biến thành gạo.
Trước hết, thóc (lúa) gặt ở ngoài đồng về phải đập khỏi gié lúa, phơi khô và quạt
sạch rồi đóng thành cót trong lẫm, trong vựa, để bán hoặc dùng dần.
Muốn biến thóc thành gạo, trước tiên ta phải đổ thóc vào cối xay để vỏ thóc gọi là
trấu tách ra khỏi hạt; thóc đã xay rồi đem sàng, ta gọi là sàng gạo. Với động tác sàng
gạo, trấu sẽ được loại riêng hẳn hạt gạo và gạo lúc đó vẫn còn lượt cám ở ngoài. Gạo
sàng rồi được cho vào cối giã, gọi là giã gạo để cám cũng tách ra khỏi hạt gạo. Giã
gạo cỏ thể giã lâu hoặc chóng tùy theo ý muốn người giã muốn giã kỹ hay dối. Giã kỹ
gạo sẽ trắng tinh, giã dối sẽ có lẫn những hạt đỏ trong gạo trắng. Trong lúc giã gạo, có
những hạt gạo bị nghiền vỡ nhỏ, gọi là tấm.
Giã gạo xong thì phải đem dần để cám và tấm rời riêng ra, và chỉ còn lại gạo sẽ
đem dùng.
Phương pháp làm gạo này, ngày nay ở miền Bắc và miền Trung vẫn còn duy trì và
hạt gạo tuy qua những giai đoạn xay, sàng,giã, dần nhưng vẫn còn ít nhiều cám bám
chung quanh và chất cám này chính là sinh tố bổ dưỡng cho con người. Hơn nữa cái
nhân hột gạo vẫn còn nguyên nên ăn rất bổ.
Ngày nay chúng ta đã có nhiều nhà máy xay xát gạo. Gạo xay này rất trắng, nhưng
chỉ còn trơ lõi, hết cả cám, mất cả nhân, ăn thiếu hẳn chất bổ, nhiều người mắc bệnh
phủ thũng, phải ăm thêm cám.
Nấu cơm
Cơm có thể nấu được bằng gạo tẻ hoặc gạo nếp. Nấu bằng gạo tẻ gọi là cơm tẻ,
nấu bằng gạo nếp gọi là cơm nếp.
Cơm ăn hàng ngày của người Việt nam là cơm tẻ, cơm nếp chỉ ăn những trường
hợp không thường xuyên.
1