Sổ ghi danh sách những người nhập môn, hiện được lưu giữ tại khu di tích
trường Tekijuku, thuộc quận Chuo-ku, thành phố Osaka. Trong đó, ghi rõ F.
Yukichi xuất thân từ lãnh địa Nakatsu, nhập môn ngày mùng 9 tháng 3 năm
Ansei thứ ba (1856)
5. Rời Õsaka lên Edo
Lệnh lên Edo của lãnh chúa
Tôi đi từ Ōsaka lên Edo là năm Ansei thứ năm (1858-ND), lúc mới 25 tuổi.
Năm đó, từ phủ của ông Okudaira có lệnh gọi tôi lên Edo nói là có việc
cần. Khu Yashiki của lãnh địa ở Edo có một người rất chuộng Hà Lan học
tên là Okami Hikozo (Cương-Kiến Ngạn-Tào), thuộc đẳng cấp sĩ tộc cao
cấp. Thế nào đó mà ông ta lại có ý muốn mở một trường tư thục về Hà Lan
học ở Yashiki của lãnh địa, liền chạy ngược chạy xuôi, tập hợp học sinh và
giúp đọc sách nguyên bản. Lãnh chúa Okudaira dùng tôi làm giáo viên dạy.
Trước đó, đã thuê hai học giả là Matsuki Kōan (Tùng-Mộc Hoằng-An) và
Sugi Kōji (Sam Hanh-Nhị) .
Nhưng vì biết tôi đang học ở Ōsaka, nên không thuê người ngoài nữa mà
bảo cho gọi Fukuzawa là người của lãnh địa lên. Vì vậy, đã có người đến
gọi tôi.
