Yukichi, nhưng cần khẳng định một điều rằng, không một nhà tư tưởng nào
lại có ảnh hưởng sâu và rộng đến xã hội Nhật Bản cận hiện đại hơn F.
Yukichi! Có thể nói, những tư tưởng về chính trị, xã hội, kinh tế mà F.
Yukichi truyền bá là một căn nguyên phát triển của Nhật Bản cận hiện đại.
Vì vậy, tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp cũng như tư tưởng Fukuzawa
Yukichi là điều cần thiết, không chỉ giúp chúng ta nhìn nhận lại những vấp
váp của lịch sử cận đại Việt Nam, mà còn hữu ích cho cả sự phát triển hiện
nay. Đây cũng chính là điều khiến dịch giả quan tâm đến các trước tác của
Fukuzawa Yukichi nói chung và cuốn Phúc ông tự truyện nói riêng.
Cuốn tự truyện kể về những bước thăng trầm của cuộc đời F. Yukichi từ khi
sinh ra cho đến những năm tháng tuổi già. Qua từng chi tiết nhỏ, từng vấp
váp trong đời sống thường nhật hiện lên vóc dáng một con người kiên nghị,
quyết đoán, luôn độc lập trong suy nghĩ, sắc sảo trong phê phán, nhưng về
mặt tâm tư, tình cảm lại không kém phần trầm lắng, sâu sắc.
Có thể nói, chưa đọc Phúc ông tự truyện thì chưa thể hiểu nhân cách cũng
như tư tưởng của Fukuzawa Yukichi! Cuốn tự truyện không chỉ là lời tự
thuật chân thực về những thăng trầm trong cuộc đời riêng F. Yukichi, mà
còn tái hiện được cả bối cảnh phức tạp của xã hội Nhật Bản trong thời kỳ
chuyển biến dữ dội vào nửa cuối thế kỷ XIX. Và một điều cần nói thêm
rằng, tất cả những biến động lớn lao đó của lịch sử Nhật Bản được phản
ánh qua những trải nghiệm thực tế, sự phân tích sắc sảo với tư cách người
đương thời và bằng giọng kể chân thành, ngôn ngữ giàu nhạc điệu của F.
Yukichi, nghĩa là những gì được tái hiện lại trong cuốn tự truyện khác xa
với sự tường thuật cứng nhắc ở bất kỳ một cuốn sách về lịch sử nào khác.
Cuốn tự truyện có 13 chương, mỗi chương lại bao gồm những câu chuyện
nhỏ khác nhau. Trong quá trình dịch cuốn Phúc ông tự truyện này, người
dịch chủ yếu dựa trên bản Fukuō Jiden do Tomita Masafumi khảo chú,
được Nhà xuất bản Đại học Keiō-gijuku Daigaku ấn hành vào tháng 1 năm
2001. Tomita Masafumi là người đã dày công nghiên cứu về thân thế và sự