PHỤC SINH - Trang 343

lệ trong một toà nhà của Nhà nước. Người gác cửa và người hầu xẵng
giọng bảo Nekhliudov là không thể gặp Nam tước ngoài những ngày tiếp
khách; hôm nay Nam tước bận vào bệ kiến Hoàng đế và ngày mai lại còn
dâng biểu tường trình.
Nekhliudov đưa bức thư giới thiệu, rồi lên xe đi đến nhà viên Khu mật
viện.
Nekhliudov đến vào lúc Von vừa ăn xong và được lão tiếp theo thói quen,
để cho dễ tiêu hoá, lão vừa hút xì gà vừa đi đi lại trong phòng làm việc.
Vladimir Vaxilievich Von quả thực là một người rất mực thước. Lão đặt
đức tính nầy lên trên hết và nhìn tất cả mọi người từ trên vị trí cao cả của
mình. Lão không thể không hết sức coi trọng đức tính nọ, vì chính nhờ nó
mà lão đã làm nên sự nghiệp huy hoàng hằng mơ ước; nghĩa là nhờ lấy
được vợ giàu, lão đã vớ được một cái gia tài đem lại mỗi năm cho lão mười
tám nghìn rúp lợi tức và nhờ công phu khó nhọc của bản thân, lão đã kiếm
được chức Khu mật. Lão không những chỉ tự cho mình là người rất mực
thước mà còn là một người chính trực hào hùng; lão hiểu chính trực đây là
không ăn hối lộ của tư nhân.
Nhưng lão lại thấy chẳng có gì bất chính khi đi nài xin tất cả mọi thứ tiền
phụ cấp đi đường, phụ cấp di chuyển, tiền thù lao của công quỹ và đem hết
tài khuyển mã ra thực hiện bất cứ điều gì chính phủ yêu cầu ở lão để đền
đáp lại. Tàn sát, giam cầm, đày ải hàng trăm người vô tội làm cho họ
khuynh gia bại sản chỉ vì họ thiết tha gắn bó với dân tộc họ, với tôn giáo
của ông cha họ, như lão đã làm trong thời gian giữ chức tỉnh trưởng một
tỉnh trên đất nước Ba Lan, lão không những không coi việc làm đó là bất
chính mà còn cho đó là một hành động cao thượng, anh dũng, một hành
động yêu nước nữa, cũng như lão coi việc lão tước đoạt hết tài sản của
người vợ rất yêu lão và cả của cô em vợ, là chẳng có gì là bất chính.
Trái lại, theo lão, đấy là phương pháp rất hợp lý để thu xếp công việc gia
đình.
Gia đình Vladimir Vaxilievich gồm có vợ lão, một người nhu nhược, cô em
vợ - gia tài cô nầy bị lão chiếm đoạt bằng cách bán hết điền sản của cô ta
đi, lấy tiền gửi vào một ngân hàng đứng tên lão - và sau hết, là người con