Ngồi trong văn phòng của công ty ngay tại trung tâm Boston,
tôi hỏi Salvia làm thế nào ông chắc chắn rằng những căn nhà công ty
ông nhận thầu được thiết kế và xây dựng đúng cách. Ở tuổi 61, đầu
gần như hói và giọng nói đậm âm sắc Boston, Joe Salvia tiếp tôi bằng
thái độ từ tốn, chậm rãi, không giống một kỹ sư theo hình dung của
tôi. Ông kể cho tôi nghe về dự án đầu tiên ông phụ trách: thiết kế
phần mái của một trung tâm mua sắm nhỏ.
Lúc ấy, ông vừa mới tốt nghiệp đại học và là một thanh niên 23
tuổi xuất thân từ thành phố East Cambridge - một vùng đất bình
thường, chẳng có lắm nhân tài. Cha ông chỉ là nhân viên bảo trì, còn
mẹ làm việc trong một nhà máy chế biến thịt, nhưng ông học rất giỏi
và là người đầu tiên trong gia đình đỗ đại học. Ông vào trường Tổng
hợp Tufts với mong muốn trở thành bác sĩ và ông chọn lớp hóa hữu
cơ.
Ông kể: “Người ta nói với tôi rằng phải thuộc lòng các công
thức. Tôi thắc mắc tại sao lại phải nhớ, khi chúng tôi hoàn toàn có
thể mở sách ra xem. Các giáo sư trả lời, ồ, nếu em muốn trở thành
bác sĩ, thì đòi hỏi đầu tiên của ngành y là phải nhớ tất cả. Buồn cười
thật. Với lại, tôi cũng không nhớ nổi mấy công thức rườm rà đó. Thế
là tôi từ bỏ kế hoạch trở thành bác sĩ”.
Nhưng Salvia rất giỏi giải quyết các vấn đề phức tạp. Ông còn
giải thích cho tôi cách tính nhẩm khi giải phương trình bậc hai, dù
tất cả những gì đọng lại trong tôi lúc ấy chỉ là chất giọng Boston đặc
sệt của ông khi diễn đạt cụm từ “phương trình bậc hai”. Ông bảo:
“Mà tôi cũng thích sự sáng tạo”. Thế là ông chuyển sang học ngành
xây dựng - một lĩnh vực khoa học mang tính ứng dụng cao. Mà ông
thì thích điều đó. Theo như cách ông mô tả thì ông đã học được khá
nhiều thứ, từ “tĩnh học và động học cơ bản, đại loại như, lực F thì
bằng khối lượng m nhân với gia tốc a” đến đặc tính hóa lý học của
thép, bê tông và địa chất.
