bảo đảm tự do. Chúng ta biết ơn ông ấy vì điều đó, nhưng chúng ta
phải tiến lên” (45).
Việc huy động qua mạng xã hội, như Facebook hay Twitter đã
gây lo ngại cho các nhà chiến lược điện Kremlin, những người chính
xác là 10 tuần trước đó đã bắt đầu mùa bầu cử nóng bỏng. Đầu tiên,
chỉ có Thư ký báo chí của Putin trực tiếp bày tỏ quan điểm về những
cuộc biểu tình, qua cách thể hiện mềm mỏng: “Mỗi người có quyền
nói lên ý kiến của mình”, Dmitry Peskov tuyên bố một cách kiềm chế,
“chúng tôi tôn trọng quan điểm của những người biểu tình, chúng tôi
đã nghe những gì họ nói và chúng tôi sẽ tiếp tục lắng nghe họ” (46).
Phản ứng của Aleksey Kudrin đi chệch khá rõ khỏi hàng ngũ
chung. Bộ trưởng Tài chính kỳ cựu và là gương mặt tin cậy của Putin
đã phát biểu công khai, lên án những mánh khóe của các cuộc biểu
tình và đòi phải bỏ phiếu lại. “Tôi chia sẻ những cảm xúc tiêu cực của
các vị liên quan đến kết quả bầu cử quốc hội ở Nga”, ông viết trong
một thư ngỏ gởi người biểu tình (47). Vladimir Putin im lặng và chỉ
phản ứng với những phát biểu công khai của Ngoại trưởng Hoa Kỳ,
người sau ngày bầu cử đã phê phán cách thức nó được tiến hành.
“Những báo cáo đầu tiên là đáng báo động”, Hillary Clinton nói
khi đang công du Đức. Bà tuyên bố “quan ngại sâu sắc” với các cuộc
bầu cử vừa được tiến hành và tại cuộc họp báo ngẫu hứng đòi hỏi
“phải phân tích sâu sắc tất cả các báo cáo tin cậy về việc gian lận và
các thủ đoạn tại cuộc bầu cử ở Nga” (48) . Trong vài năm qua, Hoa Kỳ
đã tài trợ cho các đại diện xã hội dân sự qua tổ chức phi chính phủ
“Tiếng nói” của Nga, tổ chức đã gởi hàng trăm quan sát viên tới các
khu vực bầu cử. “Tiếng nói” được tổ chức tốt và là một phần không
thể tách rời của phe đối lập (49).
Putin đáp lại ngay lập tức, như với chất gây dị ứng: “Tôi đã xem
phản ứng đầu tiên của các đối tác Hoa Kỳ chúng ta”, ông nói vội trong
buổi truyền hình trực tiếp một cuộc họp nào đó. “Trước tiên, điều mà
bà Ngoại trưởng làm - là trao cho cuộc bầu cử những đặc điểm và
