tôi sẽ cho mọi người thấy một sự khủng bố ghê gớm nhất, trong một ngày
gần đây thôi. Khủng bố Đỏ là nghề tay trái của tôi… Hiện tôi đang lo cho
một thằng bạn. Nếu nó bị thì tôi cũng có thể bị vậy và quả là tai hoạ vì tôi
sẽ kéo vô theo cả đám đang làm rất đắc lực…”. Không phải đây là lần đầu
một lá thư hớ hênh như vậy bị tiết lộ. Vậy mà Mật vụ Nga hoàng ở Kharlov
cũng phải mất 5 tuần lễ điều tra coi thằng nào ở Petersburg là tác giả lá thư
trên. Mãi đến ngày 18 tháng 2 mới dò ra Andeyushkin thì ngày 1 tháng 3
Mật vụ Petersburg bắt dính tại trận mấy kẻ khủng bố đang vác bom đi trên
đại lộ Ncasky Prospekt, toan tới địa điểm, mưu sát Nga hoàng Alexander
Đệ Tam.
Một gã bạn học chút xíu nữa kẹt chỉ vì chúng tôi vô tình nhắc đến tên hắn
trong thư. Được biết hắn không bị, tôi thành thực mừng quá! Nào ngờ 22
năm sau, ông bạn quý gởi thư trách móc, phê phán mấy cuốn sách của tôi,
cho rằng tôi sáng tác một chiều như vậy rõ ràng là bù nhìn phản động của
phe Tây phương. Hắn nhấn mạnh nếu đọc những sáng tác của tôi, chính
Lênin mà tôi vẫn ngưỡng mộ và cả Marx lẫn Angels nữa cũng sẽ lên án tôi
thẳng tay. Sự thực tôi không buồn vì những lời chỉ trích của ông bạn mà chỉ
tiếc rằng 22 năm trước hắn không có dịp vô, bằng không tư tưởng hắn sẽ
đổi khác.
Đó là một sự thật muốn cãi cũng không nổi. Từ thời gian, phương pháp
đều in hệt nhau. Những ai từng nếm mùi điều tra của cả Gestapo lẫn KGB
đều biết quá rành rẽ. Còn ai bằng Yevgeny Ivnovich Divnich, giáo sĩ Chính
thống giáo? Người từng bị Gestapo tra tấn vì hoạt động Cộng sản trong
hàng ngũ công nhân Nga ở Đức và KGB điều tra vì liên lạc với tư bản quốc
tế. Xét về nghề nghiệp thì Gestapo còn khai thác Divnich để phăng ra sự
thực và không tìm ra bằng chứng đương sự còn được thả ra. Với KGB thì
sự thực không cần thiết và bắt được người nào cũng không có vấn đề thả.
Chú thích của Solzhenitsyn: “Thuyết phục” đây có nghĩa lịch sự. Cần
phải thêm vô: “Thuyết phục bằng… đòn”, nghĩa là tra tấn.
Trong hàng ngũ cộng sản thì nhóm Leningrad không có nghĩa là nhóm đệ
tử của Lênin mà dơn giản chỉ là những tay nhiều tuổi Đảng.
