QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 236

đến hoạ khác, đến bây giờ chưa hết. Năm 1918 đã bị Nga toan thôn tính
một lần nhưng nhất định không khuất phục. Chuyện đó mọi người biết hết,
trừ chúng tôi. Người Estonia tự nhận gốc Phần Lan nhưng cứ bị Nga gán
tội “quân cướp phản động”. Rồi học sinh các trường Trung học Estonia
xung phong đầu quân. Quân Nga liên tiếp đánh 3 lần: năm 1940, 1941 và
1944. Thanh niên Estonia hết bị Nga bắt lính đến Đức bắt lính nhưng một
số vẫn thoát ly vô rừng lập chiến khu. Ở thủ đô Tallinn, các bô lão, trí thức
Estonia thảo luận sách lược rút ra khỏi thế gọng kìm, tách ra sống cho yên
thân. Sẽ thành lập một chính phủ độc lập, Thủ tướng có thể là Tiel và Bộ
trưởng Giáo dục Susi chẳng hạn. Họ kêu gọi các cường quốc nhưng
Roosevelt, Churchill lờ đi. Chỉ một mình Stalin chiếu cố. Ngay sau khi vào
thủ đô Tallinn, trong một đêm Hồng quân săn bắt bằng hết những chính trị
gia sống trên mây, đưa 15 thủ lãnh Estonia về Mạc Tư Khoa tống vô lao
Lubyanka, mỗi người một xà lim để “lập thủ tục” truy tố về tội đòi tự trị,
chiếu khoản 2 điều 58 Hình Luật.
Sau 20 phút được ra ngoài trời mỗi lần về xà lim là một lần ngột ngạt như ở
tù một lần nữa, dù xà lim 53 cao ráo là thế. Giá mỗi lần đi hứng gió về
được ăn một cái gì thì tốt biết mấy! Nhưng thôi nói chuyện ăn làm chi cho
mệt thân! Lúc bấy giờ thằng nào có đồ ăn nhà tiếp tế giở ra ăn thì quả là bất
hợp thời và vô ý thức. Bộ nó tính huấn luyện anh em nhịn thèm, chống cự
cho quen chắc?
Ngay cuốn truyện đang dọc dở tác giả cứ tả dềnh dàng, tả quá kỹ những
mục ăn uống cũng liệng bỏ? Chịu hết nổi.
Gogol là bỏ cái một, cả Chekhov nữa. Truyện gì mà chỗ nào cũng có ăn
uống ê hề! Coi “chàng thấy ngán ăn, không muốn ăn chút nào hết. Vậy
cũng phải nuốt cho xong miếng bít tết bò con và ly la-ve. Chàng chàng
khốn nạn! Thà đọc truyện ma còn hơn. Trong tù phải đọc Dostoyeski, dù
lâu lâu Dos cũng nhét một câu, đại khái: “Bọn con nít thế là đói. Mười ngày
liền có gì ăn đâu, ngoài bánh mì xúc xích?”.
Ở Lubyanka chỉ có cái thư viện là được mụ quản thủ tóc vàng người ngợm
xấu quá thể. Thân hình vạm vỡ, lùng sục như ngựa càng trưng diện mụ
càng tệ hại thêm. Nguyên một mặt trát bự phấn trơ trơ như khuôn mặt búp