QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 468

nghe một tiếng hót của loài chim nhỏ ngoài khung cửa sổ. Than ôi, cũng
không được. Chỉ thấy bít bùng! Những lúc đầu óc tỉnh táo cũng muốn ghi
nhận vài chữ trên tập giấy chớ. Còn ghi chép được là may mắn lắm, với
điều kiện giấy vở phải bỏ tiền ra mua ở Câu lạc bộ và viết xong – ghi chép
bất cứ cái gì – phải nạp cho Văn phòng Quản đốc nhà lao giữ gìn, giữ đến
muôn đời.
Nếu cuộc đời thằng tù nằm khám đặc biệt TON có thể ví như một chậu
nước sông đục ngầu để bộ máy tù ngục dần dà làm công việc gạn đục khơi
trong thì tinh thần hắn đã gạn lọc được thực sự, hay giản dị là hắn đã đánh
mất luôn, không còn tinh thần nữa. Liệu còn giữ nổi tinh thần không? Đó
câu hỏi vương vấn trong đầu óc thằng tù. Sáng dậy ngài mở mắt ra là thấy
trước tiên cặp mắt ngơ ngáo, thất thần của thằng bạn khùng cùng xà lim thì
không thể không tự hỏi đời mình sẽ ra sao, liệu rồi có thế này không ,
Để giữ vững tinh thần, cho khỏi phát điên Nikolai Z. Kozyrev đã phải rèn
luyện ý chí, luôn luôn hướng đầu óc vào điạ hạt chuyên môn. Là một nhà
thiên văn trứ danh, Kozyrev không dám cho đầu óc nghỉ ngơi. Bắt nó phải
suy nghĩ về vũ trụ, phải hướng về trăng sao, trời đất, phải lý luận về thời
gian, ý nghĩa của thời gian. Đầu óc bận rộn hẳn khi quyết định bước sang
địa hạt Vật lý mới toanh. Có vậy mới tồn tại được trong khám đặc biệt
Dmitrovsk.
Suy nghĩ, tính toán nhẩm mãi rồi cũng phải kẹt. Bao nhiêu con số dài đặc,
bao nhiêu sự kiện mới chồng chất mỗi ngày đầu óc nào nhớ cho nổi? Phải
có gì để ghi chép, phải lưu lại trên giấy tờ, phải có tài liệu tham khảo. Chao
ôi, ngần ấy thứ lấy đâu ra trong cát-xô biệt giam trơ trụi, suốt đêm hơi đèn
dầu hôi ngột ngạt và một con chim nhỏ bay không lọt này? Không còn cách
nào hơn, Kozyrev tự nhiên quỳ xuống cầu nguyện: "Con đã làm hết sức
mình. Cầu xin Thượng Đế cứu vớt con".
Vì tin tưởng nên cầu nguyện đó thôi. Hy vọng gì? Cỡ nửa giờ sau lính gác
gõ cửa cát-xô. Đến lượt Kozyrev được quyền mượn sách, mỗi lần giữ mười
ngày. Khốn nạn, thư viện nhà tù này có sách gì! Quanh quẩn vài cuốn tuyên
truyền rẻ tiền, riêng tiểu thuyết Hoà tấu đỏ sẵn cả chục cuốn. Lính gác
liệng vô là giữ lấy đọc chớ đâu có quyền lựa chọn. Có biết thư viện có