con số để nhất định không chịu tin có thứ cầu cống, đường sá nào chịu nổi
tinh thần hăng say phục vụ cách mạng cỡ đó.
Tuy nhiên bọn trí thức kỹ thuật chưa bị bắt ngay, đốn sạch hết chỉ vì còn
phải cần đến họ. Lớp người thay thế chưa đủ tư cách, vậy thôi.
Trường hợp dưới đây là của kỹ sư trưởng Nicolai Ivanovich Ladyzhensky,
chịu trách nhiệm các cơ xưởng quốc phòng Izhevsk thoạt đầu bị bắt vì mớ
“lý thuyết hạn chế” và “tin tưởng mù quáng ở những yếu tố an toàn (vì vậy
mới dám cho là ngân sách phát triển xí nghiệp do đồng chí Ủy viên
Ordzhonikidze
cấp cho không đủ. Tuy nhiên ngay sau đó Ladyzhensky
lại được ra tù, chỉ bị chỉ định cư trú vì không ai thay nổi ông ta. Thiếu
Ladvzhesky, bao nhiêu công tác sụp hết nên lại được về nhiệm sở cũ để
điều chỉnh trở lại.
Dĩ nhiên có người điều khiển thì công việc lại chạy nhưng ngân sách thiếu
thì vẫn cứ thiếu. Và Ladyzhensky lại vô khám lần này vì chiếm dụng công
quỹ, nghĩa là chỉ vì ông kỹ sư trông kém khả năng điều hành nên ngân
khoản trợ cấp mới thâm thủng. Lần này thì ông Kỹ sư trưởng Bộ Kỹ nghệ
Nặng bị đưa đi Trại Cải tạo đẳn gỗ và một năm sau thì “đi” luôn!
Với những trường hợp tương tự như trên, chỉ trong vòng vài năm mà cả
một thế hệ kỹ thuật gia rường cột của nước Nga lần lượt bị đốn sạch. Chao
ôi, đó là những anh hùng dân tộc, đến tuổi bất hủ ngay trong những văn
phẩm của Garin – Mikhailovsky, Chekhov Zamyatin.
Dĩ nhiên cũng như bao nhiêu đợt sóng trước, đợt tù kỹ thuật phải kéo theo
một mớ nạn nhân oan uổng chỉ vì tội họ có họ hàng bà bạn bè, hay có đôi
chút liên hệ.
Nhưng còn biết nói sao hơn, đến đây tôi buộc lòng làm mờ đi hình ảnh
bóng bẩy quang vinh của những chiến sĩ Hiến binh của Cách mạng là ở thời
buổi đó cứ không chịu làm Mật báo viên cho GPV cũng đã tù rồi. Đợt sóng
ngầm này nào ai biết đến nhưng chỉ xin bạn đọc nhớ cho rằng cả 10 năm
sau ngày Cách mạng thành công, vẫn có những lớp người Nga kiêu hãnh,
dám đặt nặng nghĩa khí, không thể quan niệm đạo nghĩa gần gũi với đấu
tranh giai cấp nên đã thẳng tay chối bỏ công tác đề nghị nghĩa là không
