24
CÁC QUÂN VƯƠNG NƯỚC Ý ĐÃ TỪNG ĐÁNH MẤT VƯƠNG
QUỐC
N
hững đề nghị vừa rồi, nếu quan sát kỹ, sẽ giúp tân vương có thể ổn
định vững vàng, làm cho ngài ngay lập tức được an toàn và yên ổn trong
nước hơn cả khi ngài đã tại vị từ lâu. Bởi vì các hành động của tân vương
sẽ bị xét nét một cách hẹp hòi hơn là các hành động của vị quân vương
được truyền ngôi, và khi được nhìn nhận là có năng lực thì các ngài sẽ đắc
nhân tâm hơn nhiều và có được sự gắn bó chặt chẽ hơn là người có dòng
dõi; do người ta bị thu hút bởi hiện tại nhiều hơn là quá khứ, cho nên khi họ
nhận thấy hiện tại là tốt đẹp thì họ hưởng thụ nó và không đòi hỏi thêm; họ
cũng sẽ bảo vệ quân vương tối đa nếu ngài không quên các trách nhiệm
khác. Vì thế, vị tân vương khai mở một vương quốc mới sẽ vinh quang gấp
đôi khi tô điểm và củng cố vương quốc đó bằng luật lệ tốt, quân đội tốt,
đồng minh tốt và một tấm gương sáng; vậy thì kẻ nào sinh ra đã là vua mà
lại để mất nước vì thiếu khôn ngoan thì sẽ phải chịu hổ thẹn gấp đôi.
Và nếu nhìn lại những quân vương đã để mất vương quốc của mình ở
nước Ý trong thời đại của chúng ta, như Vua xứ Naples, Công tước xứ
Milan và những vương hầu khác, thì đầu tiên sẽ thấy là họ đều mắc sai lầm
giống nhau trong việc sử dụng quân đội với những nguyên nhân mà chúng
ta đã bàn đến khá nhiều; ở phần sau đây, một vài trong số họ sẽ được xem
xét, có người thì bị dân chúng thù nghịch, có người thì được dân chúng yêu
mến, nhưng họ đều không biết cách gìn giữ giới quý tộc. Nếu không mắc
những sai lầm đó thì các vương quốc có đủ sức mạnh để duy trì quân đội
trên chiến trường này đã không rơi vào tay kẻ khác.
