đấu quả cảm bằng tầng lớp thượng lưu và dân thường được vũ trang. Đó là
trước khi họ chuyển sang chiến đấu trên bộ, còn khi bắt đầu chiến đấu trên
bộ thì họ từ bỏ lối đó và đi theo kiểu của người Ý. Và khi bắt đầu bành
trướng trên bộ, bởi vì không có nhiều lãnh thổ, và vì danh tiếng lẫy lừng
nên họ chẳng e sợ lớp sĩ quan chỉ huy; nhưng khi họ mở rộng dưới thời của
Carmagnola
, thì họ đã phải trả giá cho sai lầm này; do nhận thấy ông là
người dũng mãnh nhất (họ đã đánh bại Công tước xứ Milan dưới sự chỉ huy
của ông), và mặt khác cũng biết ông thờ ơ thế nào trong chiến tranh nên họ
sợ rằng sẽ không tiếp tục chiến thắng dưới sự chỉ huy của ông nữa, và vì lý
do đó họ không muốn, mà cũng không thể để ông ra đi; vì thế, để không
mất những gì đã thôn tính được một lần nữa, họ đã buộc phải giết ông để
bảo vệ chính họ. Sau đó họ có các tay chỉ huy như Bartolomeo da
Bargamo, Roberto da San Severino, Bá tước xứ Pitigliano
và những tay
tương tự, dưới sự chỉ huy của những kẻ này thì họ chỉ nghĩ đến thất bại và
không hề biết chiến thắng, như đã xảy ra sau đó ở Vailà
, nơi họ mất
những gì đã thôn tính được trong suốt tám trăm năm với biết bao khó khăn
chỉ trong một trận chiến. Bởi vì với đội quân đó thì chiến thắng cũng đến
nhưng từ từ, chậm trễ và không đáng kể, còn thất bại thì đột ngột và bàng
hoàng.
Và từ những ví dụ này, tôi nghĩ đến nước Ý, đất nước đã nhiều năm nằm
dưới sự thống trị của đội quân đánh thuê, tôi muốn thảo luận về họ kỹ hơn,
để mọi người có thể chuẩn bị ứng xử tốt hơn với họ sau khi đã nhìn thấy
quá trình xuất hiện và tiến bộ của họ. Ngài cần phải hiểu rằng gần đây đế
chế bị chối bỏ ở Ý, rằng Giáo hoàng chiếm thêm nhiều quyền lực thế tục,
và rằng nước Ý bị chia rẽ thành nhiều tiểu quốc, nhiều thành bang lớn đã
vũ trang chống lại giới quý tộc, là những người vốn được hoàng đế ưu ái,
đã chèn ép họ, trong khi Giáo hội cũng ưu ái họ để có thêm quyền lực thế
tục: ở nhiều thành bang khác, công dân của họ trở thành quân vương. Từ đó
đã đưa đến một tình cảnh gay go là nước Ý một phần nằm trong tay Giáo
hội và một phần trong tay các nền cộng hòa, Giáo hội gồm các thầy tu và
nền cộng hòa của các công dân vốn không quen với vũ trang nên cả hai bắt
