đối với tôi sẽ lố bịch. Còn nếu tôi đã lầm, thì thiên thần sẽ chứng giám cho
thiện ý của tôi và lịch sử sẽ lên án tôi".
Chương 21 - Những sai lầm của tôi
ở ngăn tủ xếp giấy tờ riêng, tôi còn giữ một tập ký ức đánh dấu là "S,L".
(viết tắt những tiếng: Sai lầm của tôi). Trong tập ấy tôi ghi hết nhữn việc dại
khờ mà tôi đã phạm. Có khi tôi đọc cho cô thư ký đánh máy, nhưng thường
tôi đích thân chép lấy, vì nhiều chuyện dại dột quá, đọc lên thấy mắc cỡ.
Tôi còn nhớ vài lời tự chỉ trích mà tôi đã xếp trong tập ấy khoảng 15 năm
trước. nếu tôi đã thành thật với mình thì cái tủ của tôi nay chắc đã đầy nhóc
những tập: S.L" vì dùng những lời sau này của Thánh Paul cách đây gần 20
thế kỷ để tự trách tôi thì không sai chút nào hết:
"Tôi đã hành động như thằng ngu và lỗi lầm của tôi nhiều vô kể".
Lấy tập "S.L" ra đọc lại những lời tự chỉ trích, tôi giải quyết được vấn đề
gay go nhất trong đời tôi: vấn đề tu thân.
Hồi nhỏ, tôi thường trách người làm tôi khổ cực; nhưng nay đã già - mà có
lẽ cũng đã khôn - tôi nhận thấy rằng nếu truy cứu tới cùng, hauaf hết những
nỗi khổ ủa tôi đều do tôi mà ra cả. Phần đông người lớn tuoior đều nhận
thấy vậy: Nã Phá Luân khi bị đày ở cù lao St. Hèléne nói: "Ta sa cơ như
vậy, chính lỗi tại ta chứ không tại ai hết. ta đã là kẻ thù lớn nhất của ta, là
nguyên nhân cái mạt vận của ta".
Tôi xin kể bạn nghe chuyện một người mà tôi nhận có thiên tài về phương
diện tu thân: Ông H.P. Howell. ngày 31.7.1944, khi hay tin ông chết thình
lình tại Sứ Thần Khách sạn Nữu ước, tất cả những nhà doanh thương trên
đường Wall Street đều như bị sét đánh, vì ông là một nhà tài chính quan
trọng nhất ở Mỹ. Ông làm Hội trưởng Quốc gia Thương Mãi Ngân hàng và
Tổ hợp Sản xuất Công ty, lại làm giám đốc nhiều nghiệp hội lớn nữa. Thiếu
thời ông được học ít, bắt đầu làm trong một tiệm nhỏ ở nhà quê rồi sau
giám đốc công ty U.S. Steel.Từ đó ông tiến dần lên đài vinh quang và uy
quyền.
