QUẲNG GÁNH LO ĐI VÀ VUI SỐNG - Trang 139

Khi nghe tôi bỏ về nguyên nhân thành công, ông đáp: "Đã từ lâu, tôi chép
trpng một cuốn sổ hết thảy những cuộc hội họp về kinh doanh mà tôi đã dự.
Người nhà tôi thu xếp cho tôi được rảnh tối thứ bảy, vì biết tôi bỏ ra một
phần buổi tối để tự xét mình, soát lại và tự phê bình hành vi trong tuần lễ.
Sau bữa cơm tối, tôi đóng cửa ngồi một mình, mở cuốn sổ rồi nhớ lại hết
những cuội hội đàm bàn cãi và hộp họp từ sáng thứ hai. Tôi tự nhủ: "Tuần
này ta lầm lỡ trong bao nhiêu việc? Ta có làm được điều phải nào không và
làm sao để tấn tới nữa?". Kinh nghiệm đó đã cho tôi nhữn bài sao để tấn tới
nữa?" Kinh nghiệm đó đã cho tôi những bài học. Lúc ngồi lại những hành
vi trong tuần, tôi thường thấy khổ sở lắm, Có khi toi ngạc nhiên về những
lỗi lầm nặng của tôi. Nhưng về sau moiox ngày một bớt. Phương pháp tự
xét mình, tiếp tục năm này qua năm khác, đã giúp ích cho tôi nhiều hơn hết
thảy mọi việc.
Có lẽ ông H.P.Howell đã bắt chước Benjamin Franklin. Tuy Franklin không
đợi tới tối ths bảy mới xét mình. Mỗi đêm, ông nghiêm khắc soát lại những
hành vi của ông. Rồi ông nhận thấy ông có tới tận 13 tật nặng, trong đó có
ba tật này: bỏ phó thời giờ, quá thắc mắc về những chi tiết, hay cãi lý và chỉ
trích kẻ khác. Ông hiểu rằng nếu khong bỏ được ba tật ấy, không thể thành
công lớn. Cho nên ông ráng mỗi tuần thắng một tật và mỗi ngày ghi lại
hành vi để xem lùi hay tiến. Rồi tuần sau, ông lại nắm cổ một tật xấy khác,
xắn tay áo, sẵn sàng nhảy bổ vào vật nhau với nó. Ông chiến đấu với những
tật của ông theo cách đó trên hai năm trời, không bỏ một tuần nào hết.
Vậy ông có trở nên một người uy thế nhất và được thương yêu nhất ở Châu
Mỹ từ trước tới nay, thiệt cũng chẳng lạ gì!
Elbert Hubbard nói: "Trong mỗi ngày, mỗi người ít nhất cũng điên năm
phút. Đừng điên quá cái độ ấy tức là khôn vậy"
Kẻ ngu nổi doá liền dễ bị chỉ trích một chút, nhưng người khôn sẵn sàng
nghe những lời chỉ trích, trách cứ, để học thêm. Walt Whitman nói: "Có
phải chỉ học khôn được ở những người ngưỡng mộ, kính mến ta và nem nép
trước mặt ta không? Hay là ta đã học được nhiều điều nhờ những người
ghét bỏ, chống báng ta, tranh nhau với ta?
Đáng lẽ đợi kẻ thù chỉ trích tính tình hoặc công việc của ta, ta đi trước y đi.