chết cũng là tại lo lắng chớ nào phải mất ngủ!
Bác sĩ Kleitman cũng nói rằng những lo vì mất ngủ, thường lại ngủ nhiều
hơn là họ tưởng. Những kẻ bực tức càu nhàu: "Toio thức suốt đêm hôm
qua!" Có thể là những người đã ngủ nhiều mà không ngờ. Chẳng hạn,
Herbert Spencer, một triết gia của thế kỷ trước, ở độc thân cho tới già tại
một nhà trọ, đã làm cho mọi người ngán vì ông luôn luôn phàn nàn về thiếu
ngủ. Ông nhồi bông gòn vào lỗ tai để nghe tiếng động và để bộ thần kinh
được yêu tĩnh. Có khi ông dùng nha phiến cho dễ ngủ. Một đêm, ông ngủ
chung phòng tại lữ quán với giáo sư Sayce ở trường Đại học Oxford. Sáng
hôm sau, ông phàn nàn đã thức trắng đêm. Sự thiệt thì chính giáo sư Sayce
thức trắng đêm đó, vì tiếng "kéo gỗ" của Spencer đã làm cho ông ta không
ngủ được.
Điều kiện thứ nhất để ngủ ngon là phải thấy được yên ổn. Chúng ta cần cảm
tưởng rằng có một quyền lực nào đó quản một nhà thương điên, đã chú
trọng vào điểm ấy trong một năm kinh nghiệm dạy tôi muốn ngủ ngon thì
không gì bằng tụng niệm. Tôi hoàn toàn đứng về phương diện y học mà nói
vậy. Đối với người thường tu niệm, đó là một cách hiệu nghiệm nhất, tự
nhiên nhất để tâm hồn được yên tĩnh, thần kinh được nghỉ ngơi. Phó cho
trời, tới đâu hay tới đó".
Nhưng nếu bạn không phải là tín đồ tôn giáo, lại phải suy nghĩ nhiều nỗi
khó khăn, bạn nên học cách nghỉ ngơi bằng những phương pháp ngoại
khoa. Bác sĩ Harold Fink, tác giả cuốn: "Nghỉ ngơi cho thần kinh khỏi căng
thẳng" cho rằng cách hiệu nghiệm nhất là nói chuyện với cơ thể ta. Theo
bác sĩ, lời nói là chìa khoá của mọi cách thôi miên: và khi banh luôn mất
ngủ, chính là vì bạn tự kỷ ám thị rằng bạn sẽ không sao ngủ được. Để trị
bịnh ấy, bạn phải phá sức thôi miên đó đi. Muốn vậy, bạn hãy nói với các
bắp thịt của bạn rằng: "Duỗi ra- duỗi ra- xả hơi và nghỉ ngơi". Bạn đã biết
rằng óc và gân cốt không nghỉ ngơi được khi bắp thịt ta căng thẳng. Vậy
chúng ta muốn ngủ, phải bắt đầu bắp thịt trước đã thi hành và thấy công
hiệu - đặt một chiếc gối dưới đầu gối để hai chân được nghỉ ngơi, khỏi căng
thẳng; dưới cánh tay cũng đặt những chiếc gối nhỏ như vậy. Rồi nói với
cánh tay cũng đạt những chiếc gối nhỏ như vậy. Rồi nói với hàm răng, mắt,