Đêm kia, trong một cuộc du lịch, tôi có ghé thăm công viên Quốc gia ở
tỉnh Yellowstone. Tôi ngồi trên khoảng đất cao, trước một khu rừng thông
rậm rạp cùng với một số khách du lịch khác. Bất thần, một con gấu xám
Bắc Mỹ,- mối kinh hoảng của rừng thẳm - bỗng xuất hiện dưới ánh đèn pha
và bắt đầu nghiến ngấu những khúc thịt vụn do nhà bếp Công viên vứt ra
đó. Viên kiểm lâm ngôi trên mình ngựa, gần những du khách, liền vui
miệng kể cách sinh sống của các giống gấu, nhất là gấu Bắc Mỹ này. Ông ta
cho chúng tôi hay rằng nó là giống vật khoẻ nhất Tây Bán Cầu, ngoài trông
giống trâu và, có lẽ, ngoài giống gi gấu Kadiak. Thế mà, tối đó, tôi lại thấy
chú gấu Bắc Mỹ để cho một con này ăn cùng con nữa: con chồn. Cố nhiên
con gấu biết rằng chỉ có một cái tát là con chồn sẽ nắt như tương. Tại kinh
nghiệm bảo nó biết rằng làm như vậy chẳng ích lợi gì.
Chính tôi cũng đã có lần nhận định điều ấy. Hồi còn là đứa nhỏ chạy rong
trên các cánh đồng cỏ xứ Misssouri, tôi thường bắt được giống chồn bốn
chân; và khi trưởng thành, đôi khi tôi cũng gặp một vài con chồn "hai chân"
lẩn lút trong các phố Nữu Ước. Kinh nghiệm lâu đời và chua cay đã dạy tôi
rừng hai giống chồn, bốn chân cũng như hay cẳng, chẳng đáng cho ta bận ý.
Khi ta thù oán, tức là ta đã cho họ dịp ảnh hưởng đến đời ta: ảnh hưởng đến
giấc ngủ, đến cái thú ăn, đến tiền tiềm lực, đến sức khoẻ và sự yên tĩnh
trong tinh thần của ta. Bọn cừu nhân chỉ cần biết chúng đã làm ta phải băn
khoăn, phải bứt rứt là nhẩy lên vì sung sướng. Ta thù oán chúng, chắc
chanws là chẳng làm cho chúng đau đơn chút nào, mà trái lại làm cho đời là
luôn luôn thành ác mộng.
"Nếu những kẻ ích kỷ tìm cách lừa dối bạn, thấy bạn tử tế lại làm quá, thấy
bạn tin lại lừa đảo, thì bạn đứng giao du với chúng nữa, coi chúng như
không có, nhưng chớ nên tìm cách trả đũa lại,. Khi bạn nghĩ cách để trả thù
tức là bạn đã tự làm mình đau đớn hơn là làm đau đỡn kẻ bạn định tâm hại".
Theo ý bạn thì lời lẽ đó của ai mà không ngoan được thế? Chắc lại của một
người theo duy tâm luận, nói dựng đứng như nhà tiên tri phải chăng? Thưa
không. Tôi đã đọc những câu ấy trong một tờ thông tri của công ty Cảnh sát
Milwaukee.
Thử hỏi tại sao ý muốn "trả đũa" lại có hại cho bạn? Theo tờ tạp chí "Life"
