tăng thù lao, trong khi lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu được sử dụng
để xác định chỉ số này.
Để minh họa đầy đủ vai trò quan trọng của các chỉ số ROE, chúng
ta giả sử rằng, A và B là hai công ty niêm yết, các nguyên tắc cơ
bản đều được đáp ứng, ngành nghề có sức hấp dẫn và có lợi thế
cạnh tranh, nhưng kinh phí bị hạn chế, bạn đang băn khoăn không
biết nên mua cổ phiếu gì thì hãy so sánh mức thù lao quyền lợi cổ
đông của hai công ty, bạn sẽ tự biết nên mua cổ phiếu của công ty
nào.
Giả định tài sản của một công ty A là 100 tỉ đồng, bao gồm cả 30 tỉ
đồng các khoản nợ, vốn của chủ sở hữu là 70 tỉ đồng, lợi nhuận sau
thuế là 14 tỉ đồng; tài sản công ty B là 120 tỷ đồng, trong đó, 30 tỷ
đồng là các khoản nợ, vốn chủ sở hữu cổ đông là 90 tỷ và lợi nhuận
sau thuế 60 tỷ. Thông qua việc tính toán thì tỷ lệ lợi nhuận cổ đông
của công ty A là 20%, trong khi tỉ lệ cổ đông của công ty B trên vốn
chủ sở hữu chỉ có 6,7%. Nói cách khác, sự chênh lệch về mức lợi
nhuận cổ đông của công ty A gấp 3 lần so với công ty B. Từ góc
nhìn của các nhà đầu tư, tất nhiên công ty A có mức thu nhập cao
hơn và do đó sẽ an toàn hơn.
Trong việc lựa chọn công ty đầu tư, Buffett đưa ra mức thấp nhất
của chỉ số ROE là 15%, nếu thấp hơn thì ông sẽ xem xét các thông
số tiếp theo, tham chiếu với các số liệu của những năm trước, sau
đó mới quyết định xem có nên mua vào không.
Tại sao ROE quan trọng như vậy? Buffett cho rằng, nếu chỉ số ROE
ổn định lâu dài thì sẽ phản ánh năng lực sản sinh lợi nhuận lâu dài
của công ty (hoặc nhà quản lý), nó bù đắp cho những sự thay đổi về
thu nhập trên mỗi cổ phiếu - do giá cổ phiếu biến động dẫn đến sự
thay đổi về số liệu trong thời gian dài, không có lợi cho sự so sánh
giá của cổ phiếu trước và sau biến động. Vì vậy, ông hy vọng rằng,
lợi nhuận trên vốn của chủ sở hữu có thể ổn định lâu dài, được duy
trì ở một mức độ cao hơn. Tuy nhiên, để xác định lợi nhuận trên vốn
chủ sở hữu, ông nhắc nhở các nhà đầu tư cần chú ý một số điểm
như sau:
