gạch và đá lót cầu thang cũng nằm trong tông màu ông biểu hiện trên các
bức tranh, hồng ngọc và màu lam, chút nâu đỏ, màu hạt lựu, đỏ son, xanh
úa... Hội Họa sĩ Trẻ, cái tên đã trở thành một huyền thoại của hội họa Sài
Gòn, hội họa miền Nam một thời, có ông trong đó, và Hồ Hữu Thủ cũng đã
là một tên tuổi lớn của hội họa Việt đương đại.
Họa sĩ Hồ Hữu Thủ quê gốc ở Nghệ An nhưng sinh ra ở Bình Dương, cái
nôi của thủ công mỹ nghệ miền Nam. Lớn lên, ông theo học trường Mỹ
nghệ Bình Dương về trang trí nội thất, ngành mỹ thuật ứng dụng còn rất non
trẻ lúc đó, từ 1955 đến 1959. Năm 1960, khi 20 tuổi, ông vào trường Cao
đẳng Mỹ thuật Gia Định để học vẽ sơn dầu. Trước đó, năm 1959, ông đã
đoạt giải Nhì sáng tác hội họa ESSO, một giải hội họa có uy tín do Công ty
ESSO tổ chức.
Trước 1975, hầu như các họa sĩ đều vẽ bằng sơn dầu, được coi là chất liệu
“vua”. Cũng có một số họa sĩ vẽ bằng phấn tiên, màu nước hay thủ ấn họa
như họa sĩ Tú Duyên. Họa sĩ Nguyễn Gia Trí, cây đại thụ sơn mài của mỹ
thuật Đông Dương vẫn trung thành với sơn mài và đi theo hướng đi riêng,
có nguồn khách hàng riêng. Các tác phẩm sơn mài trên thị trường hầu hết là
sơn mài mỹ nghệ ở những lò nổi tiếng lúc đó như Trung tâm mỹ nghệ Mê
Linh của họa sĩ Nguyễn Văn Minh, hãng sơn mài Thành Lễ hay hãng Trần
Hà. Ngoài ra, không có mấy người sáng tác tranh sơn mài.
Khác với giới họa sĩ lúc đó, niềm yêu thích chất liệu sơn ta vẫn âm ỉ trong
lòng Hồ Hữu Thủ cho dù ông không học sáng tác chuyên về chất liệu này.
Suốt thời niên thiếu sống ở Bình Dương, trong cái nôi sơn mài mỹ nghệ
truyền thống của miền Nam, ông nhận ra vẻ đẹp đằm sâu của sơn ta trong
sáng tác. Lúc đó, tuy hai miền Nam Bắc đang bị chia cắt, sơn Phú Thọ (gọi
là sơn Bắc) vẫn vào được miền Nam, có thể qua đường Campuchia. Loại
sơn này được dùng phối hợp với sơn Nam Vang (cũng từ Campuchia, được
trồng tại chỗ), tạo nên vẻ đẹp riêng biệt của tranh và đồ mỹ nghệ của miền
Nam.
Triển lãm cá nhân đầu tiên của ông được tổ chức năm 1972 ở Alliance
Francais (viện Trao đổi Văn hóa Pháp) trên đường Gia Long (Lý Tự Trọng).
