H Tiêu hóa
44
Map 3.6 Vàng da
C n lâm sàng
Ph i xác đ nh nguyên nhân vàng da.
S d ng nh ng xét nghi m sau đ xác đ nh lo i vàng da:
•
Màu s c c a phân và nư c ti u.
•
Các xét nghi m đánh giá ch c năng gan.
•
N ng đ bilirubin.
•
N ng đ phosphatase ki m.
Các lo i vàng da khác nhau cho k t qu khác nhau:
Vàng da
sau gan
↑
↑
↑
↑
↑
↑
↑
Nh t màu
S m màu
Nh t màu
S m màu
C n lâm sàng
Vàng da
trư c gan
Vàng da t i
gan
Màu s c
nư c ti u
Bình thư ng
Bình thư ng
Bình thư ng
Bình thư ng
Bình thư ng or
↑
Bình thư ng or
↑
Bình thư ng
Màu s c phân
Bilirubin liên h p
Bilirubin t do
Bilirubin toàn phân
Phosphatase ki m
Vàng da là gì?
Là tình tr ng nhi m s c t vàng c a
niêm m c, c ng m c m t, da. X y ra
do s đ ng bilirubin. Vàng da có
th nhìn th y đư c khi bilirubin
>2.5–3.0 mg/dL (42.8–51.3 mmol/L).
Nguyên nhân
G m 3 lo i (xem b ng):
1 Vàng da trư c gan
2 Vàng da t i gan
3 Vàng da sau gan
Đi u tr
Đi u tr nguyên nhân.
Bi n ch ng
•
Suy gan.
•
Suy th n.
•
Nhi m khu n huy t.
•
Viêm t y.
•
Xơ gan m t
•
Viêm đư ng m t
•
Vàng da nhân (bi n
ch ng tr m tr ng c a
vàng da tr sơ sinh)
The causes of different types of jaundice
Prehepatic jaundice
Intrahepatic jaundice
Posthepatic jaundice
Crigler–Najjar syndrome
Gilbert’s syndrome
Haemolysis, e.g. thalassaemia,
sickle cell anaemia
Drugs, e.g. rifampicin
Malaria
Haemolytic uraemic syndrome
Alcoholic liver disease
Pancreatic cancer
Hepatic cirrhosis
Primary biliary cirrhosis
Leptospirosis
Physiological neonatal jaundice
Gallstones in common bile duct
Schistosomiasis
Biliary atresia
Cholangiocarcinoma
Mirizzi’s syndrome
Viral and drug induced hepatitis
MAP 3.6 Jaundice
Chapter_03.indd 44
08/12/14 2:30 PM