Sống thiền
80
Điều cần phân biệt ở đây là, sự tập trung
tâm ý khi tham khán một công án thiền không
giống với sự tập trung tư tưởng khi ta giải
quyết một vấn đề khó khăn hoặc nghiên cứu
một đối tượng.
Trước hết, như đã nói, thiền quán không có
chỗ cho sự suy luận, phân tích; ngược lại, việc
nghiên cứu một đối tượng, một vấn đề đòi hỏi
phải suy luận, phân tích để tìm ra đáp án.
Thứ hai, và điều này là vô cùng quan trọng,
trong thiền quán thì tâm quán chiếu và đối
tượng quán chiếu không tách rời nhau; ngược
lại, trong việc nghiên cứu một đối tượng thì
người nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu vốn
là hai chứ không phải một.
Nếu chúng ta phân biệt giữa tâm quán chiếu
và đối tượng quán chiếu như là hai thực tại
riêng biệt, chúng ta sẽ còn có thể tiếp tục phân
biệt thêm nhiều tầng lớp khác nhau trong tâm
thức nữa. Chẳng hạn, khi bạn cảm thấy lo sợ,
bạn có thể ý thức được nỗi lo sợ đó và nghĩ: “Tôi
biết là tôi đang lo sợ.” Nhưng tiếp đó, bạn cũng
có thể nhận ra điều này và lại nghĩ: “Tôi biết
