Sống thiền
78
quán sát. Quán sát mà không hề suy luận, phân
tích. Như ánh nắng chiếu soi vào lá xanh, màu
xanh của lá tự nhiên được hình thành. Người
tham khán công án cũng chiếu soi một cách tự
nhiên mà không suy luận, phân tích. Tác dụng
lâu ngày của sự quán chiếu như thế sẽ làm cho
thực tại được hiển bày, hay nói cách khác, năng
lực trực giác của người ngồi thiền sẽ được khôi
phục và trở nên nhạy bén, sáng suốt.
Như chúng ta đã từng đề cập đến, thực tại
vốn là toàn vẹn và tương quan mật thiết với
nhau. Không có một phần tử nào, dù là rất nhỏ,
có thể tồn tại độc lập không phụ thuộc vào các
phần tử khác. Trong khi đó, việc suy luận đòi
hỏi chúng ta phải chia chẻ sự vật ra để phân
tích, tìm hiểu. Vì thế, kết quả đạt được bao giờ
cũng chỉ xuất phát từ những mảnh chết rời rạc
của một thực tại vốn là sinh động và toàn vẹn.
Nói cách khác, thực tại chỉ có thể nắm bắt, cảm
nhận bằng trực giác mà không thể nào dùng
suy luận để đạt đến.
Phái thiền Tào Động nói lên ý nghĩa này
trong việc thiền quán như sau: “Suy nghĩ về
