Sau đó mười sáu năm, nước Tần diệt Triệu (năm 228 trước Công nguyên).
Hai mươi năm sau, Cao Đế đi qua Triệu hỏi Nhạc Nghị có con cháu gì
không ? Người ta trả lời:
- Có Nhạc Thúc.
Cao Đế phong cho Thúc huyện Nhạc Hương, hiệu là Hoa Thành Quân. Hoa
Thành Quân là cháu Nhạc Nghị. Dòng họ Nhạc có Nhạc Hà Công, Nhạc
Thần Công. Khi nước Triệu bị nước Tần diệt, họ trốn sang Tề vào thành
Cao Mật. Nhạc Thần Công thích theo đạo Hoàng Đế, Lão Tử, nổi tiếng ở
Tề, được gọi là “ hiền sư ”.
Thái Sử Công nói:
- Kể từ Khoái Thông cho đến Chủ Phụ Yên nước Tề đọc bức thư Nhạc
Nghị gửi vua Yên đều không lần nào không gấp thư lại mà khóc. Nhạc
Thần Công học đạo Hoàng Đế, Lão Tử, ông thầy chính của ông ta gọi là “
Hà thượng trượng nhân ”. Nguồn gốc của người này không rõ ở đâu.
“ Hà thượng trượng nhân ” dạy An Kỳ Sinh; An Kỳ Sinh dạy Mao Hấp
Công; Mao Hấp Công dạy Nhạc Hà Công; Nhạc Hà Công dạy Nhạc Thần
Công; Nhạc Thần Công dạy Cái Công; Cái Công dạy ở đất Cao Mật và
Giao Tây tại nước Tề, làm thầy học của tướng quốc Tào Tham.
..............................................
(1). Yên Chiêu Vương hỏi Quách Ngỗi: “ Quả nhân nước hẹp, dân ít, quân
Tề lấy tám thành ở kề, quân Hung Nô ruổi ngựa ở dưới thành Lâu Phiền,
quả nhân là người kém cỏi được thờ tôn miếu, sợ xã tắc bị nguy, có cách gì
bảo tồn xã tắc không ?”. Ngỗi nói: “ Bầy tôi của các đế bề ngoài là tôi,
nhưng thực là bạn, bầy tôi của các bá tên là tôi nhưng thực là tôi tớ, bầy tôi
của một người bị nguy khốn tên là tôi nhưng thực ra là tù. Nhà vua nghe
theo cho Ngỗi làm thượng khách.
(2). Ý nói Dẫn Vương là con cháu Tề Hoàn Công. Hoàn Công làm bá chư
hầu, đầu tiên trong số Ngũ Bá.
(8). Kinh đô của Tề.
(4). Nhạc Nghị khi nói đến mình chỉ dùng chữ vô tội còn quy tất cả công
lao cho nhà vua.
