đến đấy cố lần cuối cùng thỏa hiệp với những người Pháp đầy tự tin và luôn
hiếu chiến, đề nghị người Mỹ biến Việt Nam thành “một vùng trù phú cho
tư bản và xí nghiệp của họ”. Ông tỏ ý cho biết nếu Hoa Kỳ bảo vệ người
Việt Nam chống người Pháp, ông để họ sử dụng Vịnh Cam Ranh, một
trong những hải cảng đẹp, nước sâu nhất thế giới. Chỗ ấy sau này quân đội
Mỹ bố trí một trong những cơ sở lớn nhất về không lực, hải quân và cung
cấp trang bị cho cuộc chiến tranh thứ hai ở Việt Nam. Ngày 14 tháng Chín
năm 1946 ông Hồ ký một tạm ước với nước Pháp và trở về Hà Nội.
Đến tháng Mười, người Pháp phản bội thỏa thuận, nắm lấy việc kiểm tra
thuế quan và tài chính ở Hải Phòng. Họ muốn làm mất chủ quyền của
Chính phủ Hồ Chí Minh. Tháng Mười một, trong việc kiểm tra hàng hóa
của một thương nhân người Hoa, một cuộc tranh chấp nổ ra và hai mươi
lính Pháp bị thiệt mạng. Tướng Pháp Jean Etienne Valluy quyết định dựa
vào sự kiện này để cho “một bài học nghiêm khắc … và làm cho những nhà
lãnh đạo Việt Nam hiểu rõ tình hình hơn” – Đại tá Debes mà phó tổng lãnh
sự Mỹ ở Hà Nội đã xác định trong một báo cáo gửi về Bộ Ngoại giao là
“nổi tiếng vì tham ô và tàn bạo” được lệnh ném bom Hải Phòng. Ngày 23
tháng Mười một năm 1946, pháo binh, tàu chiến Pháp và máy bay do Mỹ
cung cấp bắn phá suốt ngày. Sáu nghìn thường dân Việt Nam chết. Việt
Minh hiểu ngay bài học, Hồ Chí Minh trong năm cuối cùng này đưa tay ra
với người Mỹ, tóm tắt bằng một lời cảnh báo: “Chúng ta đơn độc; chúng ta
chỉ phải dựa vào bản thân chúng ta thôi”.
Vào 20 giờ 4 phút ngày 19 tháng Chạp năm 1946, biệt động đội Việt
minh phá nổ nhà máy điện trung tâm của Hà Nội và thành phố chìm trong
bóng tối hoàn toàn. Đấy là dấu hiệu tấn công qui mô lớn chống quân đồn
trú Pháp ở tất cả các tỉnh miền Bắc và miền Trung Việt Nam. Bây giờ
không có gì ngăn được cuộc chiến tranh giành độc lập lần thứ nhất nữa.
Những thư từ và điện tín của Hồ Chí Minh ngay từ đầu đã được xếp vào
hồ sơ cho những nhà viết sử tương lai. Hoa Kỳ đã bỏ rơi người Việt Nam
và những dân tộc Đông Dương khác cho người Pháp rất lâu trước khi ông
Hồ tuyên bố độc lập ở quảng trường Ba Đình. Việc ông là cộng sản không
liên quan gì đến việc này. Lịch sử muốn chính phủ Mỹ đối kháng với chủ
