chội”, hay là “cuộc khủng hoảng vì sự chật chội, tắc nghẽn”. Bracken
lấy ý tưởng này từ nhà toán học lớn người Mỹ gốc Hungary John
von Neumann, người cho rằng trong quá khứ một hiện trạng địa lý
với dân cư thưa thớt đã vận hành như một cơ cấu an toàn chống lại
những tiến bộ về quân sự và công nghệ. Tuy nhiên, von Neumann
đã tỏ ra lo lắng rằng địa lý giờ đây đang thua trận. Không thể phủ
nhận, rằng “kích thước hữu hạn của Trái đất” rất có thể sẽ ngày
càng trở thành một nhân tố gây sự bất ổn, bởi vì vũ khí hạng nặng
và phần mềm quân sự đã gây hiệu ứng cô đọng khoảng cách trên
bản đồ địa chính trị. “Đây là một sự biến đổi dễ bị bỏ qua,” Bracken
cảnh báo, “bởi vì nó diễn ra từ từ, liên tục.”
Xin tóm tắt luận điểm của Bracken trong vài trang dưới đây. Bởi
vì nó cũng rất quan trọng đối với sự phát triển của chính tôi.
Trong lúc Mỹ và châu Âu tập trung vào toàn cầu hóa thì lời kêu
gọi về chủ nghĩa dân tộc và sức mạnh quân sự đang lớn dần ở đại
lục Á-Âu. Những cuộc thử bom và tên lửa, các chương trình vũ khí
sinh học, việc phát triển vũ khí hóa học, đó là “những sản phẩm của
một châu Á thịnh vượng và đang tự do hóa,” Bracken nhận xét. Điều
mà phương Tây đã “không nhận ra được,” đó là việc tạo ra sự giàu
có luôn luôn đi kèm với sự phát triển các công nghệ chiến tranh: sự
tăng trưởng kinh tế của châu Á đã kéo theo sự trỗi dậy về quân sự
của nó. Trong những năm đầu Chiến tranh Lạnh, các lực lượng
quân sự của châu Á chủ yếu còn cổ lỗ - những quân đội kiểu Thế
chiến II có mục đích chính, mặc dù không bao giờ nói ra, là củng cố
sự vững bền của quốc gia. “Quân đội từng là một công cụ thuyết
phục quần chúng, một trường học khổng lồ với một chương trình
giảng dạy lõi về chủ quyền quốc gia.” Trên thực tế, những người lính
thường giúp thu hoạch mùa màng nhiều hơn là sử dụng kỹ năng
