LỜI NHÀ XUẤT BẢN
Trên tay bạn đọc là bản dịch tiếng Việt cuốn sách The Poverty of
Historicism (Sự nghèo nàn của thuyết sử luận). Tác giả của nó là Karl
Raimund Popper (28/07/1902, Wien, Áo - 17/09/1994, London, Anh), triết
gia Anh, gốc Áo, nguyên giáo sư Viện Kinh Tế London, được đánh giá là
một trong những triết gia có nhiều ảnh hưởng nhất thế kỷ XX. Như giới
triết học đánh giá, ông đã đưa ra một thứ “triết lý phê phán không-biện-
minh đầu tiên trong lịch sử triết học”. Tư tưởng triết học của ông bao trùm
các lĩnh vực:
- Triết học khoa học với các tác phẩm Logic phát kiến khoa học (Logik der
forschung, Wien, 1934), Phỏng định và Bác bỏ (Conjectures and refutation,
1953), Tri thức khách quan (Objective knowledge, 1972). Qua loạt tác
phẩm này, ông phê phán gay gắt quan điểm duy nghiệm luận và cho rằng
các lý thuyết khoa học về bản chất là trừu tượng, nên chỉ có thể trắc nghiệm
chúng một cách gián tiếp thông qua sự quy chiếu với các hệ quả thực
nghiệm của chúng. Tuy nhiên, Popper thừa nhận ông chỉ xây dựng một tri
thức luận mới cho các khoa học thường nghiệm chứ không hề bác bỏ tính
hợp thức và giá trị của những cách tiếp cận tự nhiên khác (như triết học,
siêu hình học, phân tâm học.v..v.).
- Triết học chính trị và xã hội với các tác phẩm Sự nghèo nàn của thuyết
sử luận (The poverty of historicism, 1936, 1957), và Xã hội mở và những kẻ
thù của nó (The open society and its enemies, 1945). Ở đây, Popper chủ yếu
tập trung phê phán các ông gọi là thuyết sử luận hoặc là quan điểm duy vật
lịch sử (historicism) và những lý thuyết chính trị được xây dựng trên cơ sở
quan điểm đó, đồng thời đưa ra một cái nhìn bất định (indeterminist) về thế
giới. Thay vào thuyết sử luận, Popper đề xướng một triết lý căn bản trên
nền tảng thuyết bất định, phù hợp với quan điểm tri thức luận của ông, theo
đó tri thức tiến bộ thông qua quá trình thử và loại bỏ sai lầm: để giải quyết
