quân, một số trung đoàn chống tăng và một số tiểu đoàn pháo binh - súng
máy.
Hơn nửa triệu người Lê-nin-grát, nhiều khi dưới những trận ném bom,
đã xây dựng các công sự phòng thủ. Đây quá thật là một công cuộc lao
động vĩ đại thể hiện ở hàng trăm ki-lô-mét chiến hào, hào chống tăng, hàng
rào dây thép gai và chướng ngại vật trên các đường xuyên rừng, ở hàng
nghìn hỏa điểm kiên cố và ụ súng bằng gỗ đắp đất.
Trên những đường phố, đại lộ và quảng trường của thành phố, người ta
đã xây dựng đấy các vật chướng ngại hình tháp bằng bê tông cốt thép, có
trọng lượng từ 0,5 đến 3 tấn để chống tăng. Nhiều ngôi nhà bằng đá được
dùng vào việc phòng thủ, giống như một loại đồn bốt của pháo đài khổng lồ
đó là Lê-nin-grát trước mối nguy cơ đe dọa của quân thù.
Số phận của thành phố đã trở thành số phận của mọi người dân; chính vì
vậy mọi người làm việc quên cả nghỉ, họ coi nghĩa vụ thiêng liêng là được
đóng góp công sức của mình vào việc tăng cường phòng thủ thành phố.
Trên cơ sở sản xuất bị thu hẹp, vì phải sơ tán về hậu phương, công nhân Lê-
nin-grát vẫn sản xuất được xe tăng, xe lửa bọc sắt, đại bác, súng cối, súng
máy, súng tiểu liên, đạn dược, sửa chữa những vũ khí bị hư hỏng, họ làm ra
tất cả những gì mà quân đội cần đến. Trong số những người đầu tiên, họ đã
bắt đầu sản xuất súng cối phản lực. Điều đặc biệt cần nhấn mạnh là theo
sáng kiến của mình, họ đã lập ra các kíp xe tăng và khẩu đội, để khi cần
thiết, họ cùng với các chiến sĩ trực tiếp tham gia chiến đấu chống lại cuộc
tiến công của địch.
Theo chỉ thị và được sự giúp đỡ của Đại bản doanh, bộ chỉ huy Phương
diện quân Bắc đã đề ra một số biện pháp nhằm tiến hành tác chiến kiên
quyết và tích cực hơn chống lại kẻ địch. Bộ đội của phương diện quân đã
mở nhiều trận phản kích tiêu diệt quân xâm lược, trong đó đặc biệt nổi bật
là trận phản kích ở gần thành phố Xôn-txư từ ngày 14 đến ngày 18 tháng
