đánh ác liệt. Trong quá trình tiến công, Hồng quân đã tạo được chỗ lồi Bác-
ven-cô-vô ở phía Tây I-di-um, nhưng đến đây thì Phương diện quân Tây -
Nam và Phương diện quân Nam dừng lại. Ở Crưm, vào tháng Giêng, sau
khi mất Phê-ô-đô-xi-a vừa được giải phóng trước đó ít lâu, bộ đội Liên Xô
đành phải rút lui về bán đảo Kéc-tsơ.
Trong mùa xuân năm 1942, chiến trường có phần im ắng. Tuy thế, hàng
ngày tôi vẫn đến Đại bản doanh như trước. Chúng ta cố gắng củng cố thắng
lợi và giữ cho được quyền chủ động chiến lược, còn bọn phát-xít thì muốn
bằng mọi giá giật quyền chủ động đó khỏi tay chúng ta.
Tháng Tư năm 1942, cuộc tiến công mùa đông của bộ đội Liên Xô phải
chấm dứt. Nguyên nhân, như đã nói, là do thiếu lực lượng và phương tiện
cần thiết. Các phương diện quân chuyển sang phòng ngự. Trước mắt cơ
quan lãnh đạo chính trị - quân sự Liên Xô đã nổi lên nhiệm vụ làm kế hoạch
tác chiến cho nửa năm tới. Kế hoạch được bàn bạc kỹ mọi mặt ở Bộ Tổng
tham mưu. Chúng tôi đều nhất trí tin chắc rằng, chậm nhất là mùa hè, địch
lại sẽ tiến hành những hoạt động tích cực để giành quyền chủ động và đánh
bại chúng ta.
Chúng tôi phân tích rất nghiêm túc những kết quả của mùa đông. Bây
giờ, Đại bản doanh, Bộ Tổng tham mưu và tất cả các cán bộ lãnh đạo các
Lực lượng vũ trang đã cố gắng phát hiện chính xác hơn âm mưu địch trong
giai đoạn xuân hè năm 1942, xác định thật rõ những hướng chiến lược có
khả năng sẽ nổ ra những sự kiện chính. Về vấn đề này, tất cả chúng tôi đều
hiểu rất rõ rằng kết quả của chiến cục mùa hè năm 1942 sẽ ảnh hưởng rất
lớn đến sự phát triển của toàn bộ chiến tranh thế giới, đến thái độ của Nhật
Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, v. v., và có thể là đến cả kết cục chiến tranh nói chung.
Sau khi kết thúc chiến cục mùa đông, các Lực lượng vũ trang Liên Xô
hãy còn kém địch rất nhiều về số quân và đặc biệt về trang bị kỹ thuật; lúc
bấy giờ, chúng ta không có sẵn lực lượng dự bị và những nguồn vật chất
lớn.
