Địch muốn bằng mọi cách tiến cho kỳ được ra chỗ khúc cong lớn của
sông Đôn. Các Phương diện quân Tây - Nam và Nam tiếp tục rút lui về phía
Đông. Đến giữa tháng Bảy địch chiếm Va-lui-ki, Rốt-xô-sơ, Bô-gu-tsa-rơ,
Can-tê-mi-rôp-ca, Min-le-rô-vô. Chúng đã mở được đường tiến về phía
Đông - đến Xta-lin-grát và đường về phía Nam - đen Cáp-ca-dơ. Việc Hồng
quân chuyển sang phòng ngự chiến lược không phải là dễ dàng.
Tuy bộ đội Liên Xô đã gặp những thất bại hồi xuân hè năm 1942, nhưng
điều quan trọng trong các biện cố của thời kỳ đó là Hồng quân đã tiến hành
những hoạt động phòng ngự cơ động tích cực và những hoạt động này đã
chuẩn bị điều kiện để bẻ gãy cuộc “tổng” tiến công thứ hai của bọn Hít-le
trên mặt trận Xô - Đức.
Vào thời gian sắp bước vào trận chiến đấu vĩ đại nhất - trận bảo vệ Xta-
lin-grát - trận đánh dấu bước ngoặt căn bản trong Chiến tranh giữ nước vĩ
đại và cuộc chiến tranh thế giới nói chung, Hồng quân đã tiến hành những
chiến dịch có ý nghĩa tương đối nhỏ hơn, ý nghĩa cục bộ. Bắt đầu việc
chuẩn bị cho một cố gắng mới nhằm phá vỡ cuộc phong tỏa Lê-nin-grát.
Hồng quân đã định kỳ mở lại những trận công kích nhằm tiêu diệt bàn đạp
của địch ở Đê-mi-an-xcơ và ở cả các tuyến khác từ Rơ-giép đến hồ In-men.
Trận tuyến cắt ngang Liên Xô đi ngoằn ngoèo theo các đồi núi và thung
lũng, từ Muốc-man-xcơ đến Biển Đen, đất nước đang chuẩn bị cho cuộc đọ
sức quyết định.