gắng của đối phương đột phá vào các tuyến ấy và, do đó, tạo tiền đề cho
việc tiếp tục cuộc tiến công của chúng ta trong năm 1943”. Không hiểu dựa
trên cơ sở nào mà bọn chỉ huy Hít-le cho rằng dường như là qua những trận
đánh vừa rồi, quân Nga đã suy yếu trầm trọng và mùa đông 1942 - 1943 sẽ
không thể có được những lực lượng mạnh như đã có trong mùa đông trước.
Kẻ địch lại một lần nữa tính sai một cách tai hại. Các Lực lượng vũ
trang Liên Xô, mặc dù bị tổn thất, đến mùa thu năm 1942 đã được củng cố
đáng kể. Đến hồi này, nhờ có sự cố gắng lớn lao của những người lao động
ở hậu phương, nền kinh tế chiến tranh đã được xây dựng có nền nếp và phát
triển nhanh chóng. Sản lượng xe tăng T-34, máy bay kiểu mới, đại bác, đặc
biệt là pháo chống tăng và pháo cao xạ, pháo phản lực và vũ khí tự động đã
tăng lên. Trên cơ sở vật chất đó, cơ cấu tổ chức bộ đội đã được cải tiên.
Xuất hiện khả năng bắt đầu tiến hành những chiến dịch tiến công quy mô
lớn ngay trong mùa đông 1942 - 1943.
Đại bản doanh Bộ Tổng tư lệnh tối cao biết rõ ràng nhờ có sự bền bỉ
kiên cường của những người anh hùng của thành đồng sông Vôn-ga, nên
tập đoàn quân 6 và tập đoàn quân xe tăng 4 của Đức đã bị tập trung vào một
khu vực mặt trận hẹp ở ngay trong khu vực thành phố, còn hai bên sườn của
chúng thì do bộ đội Ru-ma-ni yểm trợ.
Ta cũng biết rằng do những thiệt hại mà địch còn tiếp tục cam chịu hòng
chiếm cho được thành phố, và đặc biệt là do ở đây chúng không còn được
bao nhiêu lực lượng dự bị đáng kể nên khả năng phòng ngự của chúng càng
bị hạn chế hơn nữa. Từ đó ắt có thể đi đến quyết định: tổ chức và tiến hành
phản công, mà lại là một cuộc phản công không những sẽ làm thay đổi căn
bản tình hình ở vùng này, mà còn làm đổ sụp cả cánh phía Nam của trận
tuyến địch, nơi chúng hiện vẫn còn hoạt động mạnh mẽ.
Một quyết định như thế đã được thông qua hồi giữa tháng Chín, sau một
cuộc trao đổi ý kiến giữa I. V. Xta-lin, Gh. C. Giu-cốp và tôi. Thực chất ý
đồ chiến lược đó là: từ vùng Xê-ra-phi-mô-vích (tức là phía Tây - Bắc Xta-
