Những năm chiến tranh đã đi vào dĩ vãng. Nhưng chiến công của các
anh hùng còn sống mãi, sống mãi trong lòng mọi người, sống mãi với tên
gọi các đường phố, thành thị và tàu biển…
Vì bận công việc của Phương diện quân Bê-lô-ru-xi-a 3 nên tôi chỉ có
thể từ xa theo dõi chiến dịch Béc-lin phát triển như thế nào. Nhiều công
trình nghiên cứu và cuốn sách hồi ký đã viết về chiến dịch ấy. Nhưng cho
đến nay, sự kiện rất quan trọng này của cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai
vẫn còn lôi cuốn sự chú ý của các nhà sử học quân sự cũng như của bạn
đọc. Trong chiến dịch Béc-lin, một cánh quân phát-xít Đức đông khoảng 1
triệu binh lính và sĩ quan đã bị đánh tan. Thủ đô của nước Đức Hít-le bị thất
thủ. và vài ngay sau, nước Đức đã phải ký văn kiện đầu hàng không điều
kiện.
Suy nghĩ về quá trình chiến dịch Béc-lin, tôi thấy chiến dịch đó có một
số đặc điểm. Trước tiên là thời gian chuẩn bị ngắn ngủi: tất cả chỉ có hai
tuần lễ thôi. Chúng ta hãy nhớ lại là những chiến dịch như chiến dịch Xta-
lin-grát, Bê-lô-ru-xi-a, I-át-xư – Ki-si-ni-ốp, Vi-xla - Ô-đe đã được chuẩn bị
ít nhất là từ một đến hai tháng. Nhịp độ chuẩn bị và thực hiện các chiến
dịch cuối cùng chứng tỏ rằng nền kinh tế quân sự và các Lực lượng vũ trang
Liên Xô đến năm 1945 đã đạt tới trình độ cho phép làm những việc mà
trước kia tưởng chừng như là chuyện thần kỳ.
Đặc điểm thứ hai của chiến dịch này là tính chất độc đáo của ý đồ chiến
lược làm cơ sở cho chiến dịch. Bộ đội của ba phương diện quân - Phương
diện quân Bê-lô-ru-xi-a 2 (C C Rô-cô-xốp-xki), Phương diện quân Bê-lô-
ru-xi-a 1 (Gh. C. Giu-cap) và Phương diện quân U-crai-na 1 (I. X. Cô-nép)
- đã đồng thời mở sáu mũi đột kích trên chính diện dài 300 ki-lô-mét. Quân
đội Hít-le bị tê liệt ngay trên toàn tuyền phòng thủ Ô-đe - Nai-xơ. Lúc bắt
đầu chiến dịch, quân Đức chưa bị bao vây tất cả các phía. Tuy nhiên, việc
cơ động để vây hãm đã được thực hiện và tiến hành đến cùng. Đó quá là
một bước phát triển mới của nghệ thuật quân sự Liên Xô.
