có điều chắc chắn, vua Lê Thần Tông đã lập một “kỉ lục”: trở thành người
Việt Nam đầu tiên lấy vợ Tây phương!
Tháng 10 năm Quý Mùi (1643), Lê Thần Tông nhường vương miện cho
con, lên làm Thái thượng hoàng sau 24 năm ở ngôi. Con trưởng của ông,
hoàng tử Lê Duy Hiệu khi ấy mới 13 tuổi, được lập làm vua, tức Lê Chân
Tông. Nhưng chỉ được sáu năm, Lê Chân Tông mất (1449), chúa Trịnh lại
đưa Lê Thần Tông trở lại ngôi vua.
Lần làm vua thứ hai này của ông kéo dài 13 năm, cho đến năm 1662, khi
ông mắc bệnh ung thư và qua đời, hưởng thọ 56 tuổi. Tổng cộng hai lần làm
vua của Lê Thần Tông là 37 năm. Với thời gian tại vị của mình, ông trở
thành vị vua có số năm ngự trên ngai vàng lâu thứ hai trong các đời vua thời
Lê Trung hưng, chỉ sau vua Lê Hiển Tông (46 năm).
Lâu như thế, nhưng mọi việc triều chính của Lê Thần Tông đều do họ
Trịnh quyết định, từ chuyện Nam chinh cho đến những việc thuộc về cá
nhân ông. Cũng có lúc ông từng có ý định đoạt lại quyền hành cho họ Lê,
nhưng Trịnh Tùng là ông ngoại của ông, Trịnh Tráng vừa là cậu, vừa là bố
vợ, bởi thế cho nên ông không muốn đoạt lại quyền bính nữa. Cũng bởi vậy
mà ngôi vị của ông được giữ yên, và sau khi ông mất, các con ông lần lượt
lên làm vua, không phải một mà tới bốn người! Đó là các vua Lê Chân Tông
(làm vua từ 1643-1649; con của Thần Tông với Nguyễn Thị Ngọc Bạch; đời
vua thứ bảy), Lê Huyền Tông ( 1662-1671; con của Thần Tông với Phạm
Thị Ngọc Hậu; đời vua thứ tám); Lê Gia Tông (1671-1675; con của Thần
Tông với Lê Thị Ngọc Hoàn; đời vua thứ chín); Lê Hi Tông (1675-1705;
con của Thần Tông với Trịnh Thị Ngọc Tấn; đời vua thứ mười).
Với 4 người con thay nhau làm vua, Lê Thần Tông còn là vị vua có nhiều
con làm vua nhất trong lịch sử Việt Nam.
Đại Việt sử kí toàn thư có viết về Lê Thần Tông như sau: “Vua tính trời
trầm tĩnh, khoan dung phúc hậu, có đức của bậc đế vương.” Dường như tâm
tính của vua đã cảm đến cả những người vợ ông. Các bà đều sống rất hòa
thuận với nhau. Ngay cả khi chết, sáu bà cũng không muốn phải chia lìa.
Tương truyền sáu pho tượng nhập thần của sáu người vợ vua Lê Thần Tông