SỬ TRUNG QUỐC - Trang 303

Nhà Minh thịnh được trong bảy chục năm đầu nhờ hai ông vua giỏi: Thái
Tổ và Thành Tổ.
Chu Nguyên Chương lên ngôi, quốc hiệu là Minh , niên hiệu là Hồng Vũ,
đóng đô ở Kim Lăng ( Nam Kinh ngày nay), gọi là Ứng Thiên Phủ.
Lúc đó vua Nguyên tuy đã chạy ra khỏi Hoa Bắc mà về Mông Cổ, nhưng
vẫn giữ đế hiệu, tự coi vẫn là vua Trung Hoa, vì một dải đất ở phương Bắc :
Sơn Tây, Thiểm Tây, Cam Túc vẫn do tướng Mông Cổ chiếm cứ: Thái Tổ
phải sai tướng dẹp bọn họ, sát nhập những miền đó vào bản đồ nhà Minh.
Ở phía Nam, một bọn anh hùng chiếm Thành Đô ( tỉnh Tứ Xuyên) và đất
Vân Nam . Dẹp xong phương Bắc, Thái Tổ dẹp nốt bọn đó.
Sau cùng , năm 1387, quân Minh lại thu được Liêu Đông ở phía Đông Bắc,
mà thống nhất Trung Quốc từ Bắc tới Nam, từ Tây qua Đông ( Coi bản đồ
trên). Đó là công lớn của Chu Nguyên Chương.
Ông xuất thân trong giới hạ tiện, nghèo hèn hơn Lưu Bang nhiều, phải vào
ở chùa để có cơm ăn, nhờ vậy mà được học ít năm; sau theo nông dân nổi
loạn . Ông lãnh đạo họ mà gian nan lập nên sự nghiệp.
Cũng như Lưu Bang và đa số các ông vua sáng nghiệp, khi thành công,
Chu không muốn dùng các bạn chiến đấu nữa, vì họ quá thân với mình, biết
tài của họ và sở trường cùng sở đoản của mình ra sao, khó mà trị họ. Sợ
nhất là khi mình chết rồi, con mình còn nhỏ, họ chuyên quyền uy hiếp, nên
ông tìm cách chia rẽ, vu hãm họ, lần lần họ bị giết hết, làm liên lụy đến
mấy vạn người lương thiện nữa. Ông không khôn khéo như vua Thái Tổ
nhà Tống, mà tàn nhẩn vô cùng.
Cũng như Lưu Bang, vì ít học, nên ông nghi kỵ các văn thần, bề tôi đang
biểu chương, ông thấy có chữ gì nghi ngờ là có ý nhạo báng mình thì giết
hết.
Sử chép có người khen ông là biết đạo, ông hiểu rằng là mỉa ông làm đạo
tặc. Một người khác nịnh ông là làm tăng trí tuệ lên ( tăng trí), ông cho rằng
chê ông có cái trí tuệ của bọn tăng (thầy chùa).
Ông rất cương quyết, không nhượng bộ, tàn bạo tới cái mức đại thần ở triều
có điều gì không vừa ý ông thì ông cũng sai nọc ra, đánh trượng. Ông là
ông vua Hán độc tài nhất trong lịch sử Trung Hoa, không kém Tần Thủy