cùng với Tống Tử Văn ( em vợ) là hai người giàu nhất Trung Quốc. Dân
Trung Quốc gọi ông là ông “ thần tài họ Khổng “ . Hiền lành, thương
người, làm việc rất siêng. Những người giúp việc cho ông, quý ông lắm .
Nhưng dân chúng thì vừa ghét , vừa khinh bỉ vì tính nhu nhược mà tham
những cái lợi nhỏ nhặt. Bà vợ làm áp phe, vơ vét không ai bằng, không bỏ
lỡ một cơ hội nào cả, cô con gái cũng vậy mà lại khinh người.
Có lần ông ta bảo, xây cất những xưởng chế tạo khí giới, tốn tiền quá, để
tiến đó chế tạo các máy cắt thuốc, vấn thuốc hút ... bán cho dân, có lợi hơn.
Hà Ứng Khâm làm cho quân đội sụp đổ, Khổng Tưởng Hi làm cho kinh tế
sụp đổ, do ông ta mà lạm phát lên như diều, dân chúng điêu đứng. Có thể
nói Khổng lót đường Cộng sản chiếm trọn Trung Quốc
Nhân vật thứ tư là Tống Tử Văn có tư cách, khí tiết, cùng với bà Tôn Văn
và Tôn Khoa , con bà vợ trước của Tôn Văn, là ba người dám chống
Tưởng. Ở Đại học Harvard ra, Tử Văn, là người hiếu kỷ thuật và tinh thần
phương tây nhất. Âu hoá nhất. Rất thông minh, quyết định mau, có sức làm
việc mạnh, có phương pháp, ghét tham nhũng, ông đúng là một chính trị
gia thời đại mới.
Được hưởng gia tài cha, lúc nào không làm chính trị thì ông đầu cơ trên thị
trường , có cổ phần lớn trong bảy ngân hàng, mười hai công ty thương mại,
hai mươi hai xưởng lớn, một công ty hàng không ...tài sản của ông ta , kể
sao hết được. Người Trung Hoa gọi ông là nhà tỷ phú.
- Tôn Khoa viện trưởng viện Hành chính, vì là con Tôn Văn nên dám thẳng
thắn chỉ trích sự thối nát, độc tài của chế độ. Ông ta bảo : " Không có một
người nào trong chính quyền , từ đại biếu tới công chức , mà được bàn, cả "
– “Đặt ra luật pháp làm gì? Chính quyền bất tuân luật pháp trước nhất mà !
"
Tuy vậy, Tống Tử Văn và Tôn Khoa vẫn phục vụ Tưởng, khi Tưởng bay
qua Đài Loan, Tống bay qua Mỹ sống đời tỷ phú. Chỉ có bà Tôn Văn là
chống Tưởng để cố cứu sự nghiệp cách mạng của chồng. Khi mọi sự sụp
đổ, bà ở lại lục địa.
( 1) Những thị xã như vậy ta gọi là thành phố )