5. Học cách chăm nom đồng tiền
Tháng 12 năm 1954, chuyên gia tâm lý Leon Festinger cùng các đồng
nghiệp hết sức lưu tâm tới tiêu đề bài báo: LỜI TIÊN TRI TỪ HÀNH
TINH CLARION: HÃY CHẠY TRỐN CƠN HỒNG THỦY. Một bà nội trợ
ở Chicago, Marion Keech, cho biết bà đã nhận được thông điệp từ hành tinh
Clarion báo trước Ngày tận thế sẽ đến cùng một trận lũ lớn trước bình minh
ngày 21 tháng 12 năm 1954. Nếu bà và những người tin vào lời tiên tri này
tề tựu lúc nửa đêm, một chiếc tàu lớn sẽ đưa họ ra đi an toàn.
Festinger nhận thấy đây là cơ hội, không phải để cứu mình, mà để nghiên
cứu hiện tượng bất đồng nhận thức – tình trạng căng thẳng tinh thần xảy ra
khi một người cùng lúc có hai luồng tư duy xung đột. “Giả sử một người
hoàn toàn tin vào một điều gì đó, hơn thế nữa, người này còn có những ràng
buộc đối với niềm tin của mình và đã thực hiện những hành vi không thể
cải hoán để thể hiện niềm tin đó. Nếu cuối cùng các bằng chứng xác đáng
và không thể phủ nhận cho thấy niềm tin của anh ta là sai lầm, điều gì sẽ
xảy ra? Không những niềm tin của anh ta không bị lung lay mà trái lại, anh
ta còn tin vào sự đúng đắn của nó hơn trước. Thậm chí anh ta sẽ càng hăng
hái thuyết phục người khác cùng tin theo quan điểm của mình.” Rất nhiều
người đã tin lời của Keech, bỏ công việc, gia đình và đem cho hết của cải.
Festinger dự đoán, những người này, với các cam kết chặt chẽ bằng hành vi,
sẽ không mảy may chấp nhận sai lầm khi lời tiên tri không thành sự thật và
sẽ tìm cách lý giải về kết cục tốt đẹp đó.
Đêm ngày 20 tháng 12, nhóm của Keech tề tựu, chờ đợi sự xuất hiện của
con tàu mẹ khổng lồ. Theo lời của Keech, các thành viên vứt bỏ hết đồ đạc
bằng kim loại để tránh làm ảnh hưởng đến sự vận hành của con tàu không
gian. Đồng hồ chỉ 00:05, họ vô cùng lo lắng nhưng nhanh chóng dịu xuống
