nhiều bản để phổ biến cho dân chúng nghiên cứu, tu học. Ở đây, chúng ta
không thể đánh giá chung chung là công trạng mà cần nói thêm để cho thấy
tầm nhìn chính trị xuất chúng của một bậc quân vương, đó là tạo ra ý thức
hệ cho người dân. Để đối phó với Nho giáo của nhà Tống trong giai đoạn
vừa chập chững độc lập qua thời Ngô, Đinh, Tiền Lê trong khi dân tộc chưa
có một hệ thống tư tưởng luận rõ ràng thì thời điểm thế kỷ XI ấy, không có
gì phù hợp hơn Phật giáo. Phát triển Phật giáo đã giúp Lý Công Uẩn hai
việc, đáp tại công ơn với lực lượng Phật giáo đã ủng hộ ông lên nắm quyền,
đồng thời dùng chính tôn giáo này làm ý thức hệ trong nhân dân, tạo nên
một chế độ trung ương tập quyền vững mạnh.
Một điều rất thú vị, trong “An Nam tứ đại khí” huyền thoại của dân tộc,
bao gồm tượng Phật chùa Quỳnh Lâm, tháp Báo Thiên, chuông Quy Điển
và vạc Phổ Minh thì có tới ba quốc bảo được chế tạo ở thời Lý, chỉ có duy
nhất một quốc bảo được chế tạo ở thời Trần (vạc Phổ Minh), có nghĩa đỉnh
cao của thời Lý đến từ cả lĩnh vực nghệ thuật. Những bảo vật này sẽ khiến
bạn sẽ tự hỏi, giờ ở nơi đâu mà hôm nay ta không thấy nữa? Một điều rất
buồn mà chúng ta sẽ được gặp trong cuốn sách này ở khúc ca số 9 về vua
Lê Thái Tổ, ba trong bốn bảo vật trên đã bị quân nhà Minh gỡ lấy để đúc
súng đạn sau thất bại ở trận Tốt Động trước nghĩa quân Lam Sơn.
Tháng 3 năm 1928, Lý Thái Tổ qua đời, thụy hiệu là Thần Vũ Hoàng đế,
an táng ở Thọ Lăng. Trong gần 20 năm trị vì, ông đã đặt nền móng cho 200
năm tiếp theo của dòng tộc nhà Lý ở Việt Nam, giúp dòng tộc này làm
được những điều vĩ đại mà chỉ có những vương triều tồn tại lâu dài mới kịp
làm được. Thời đại nhà Lý, khoa thi đấu tiên (tháng 2 năm 1075, Lê Văn
Thịnh là trạng nguyên), trường đại học đầu tiên (Quốc Tử Giám) và đặc sắc
nhất: bộ luật đầu tiên của Việt Nam, bộ luật Hình thư chính do nhà Lý soạn
thảo. Giá trị lớn lao của bộ luật này đã giúp phát triển hệ thống phong kiến
tập quyền và đảm bảo nền độc lập dân tộc. Thời Lý còn là thời đại mà Lý
Thường Kiệt đã tiến hành “phá Tống bình Chiêm” để mở rộng lãnh thổ về
phía Nam cho nước Việt, vị tướng quân vĩ đại mà chúng ta sẽ được gặp
trong khúc ca số 6.
