hai, ba lần phục kích, tướng A Bát Xích
bị bắn chết, cuối cùng, mới trốn
được về nước.
Hai lần oanh liệt đánh bại quân Nguyên Mông khi đứng ở vị trí tổng chỉ
huy quân đội, Hưng Đạo Đại Vương trở thành vị tướng quân xuất chúng
nhất của thời đại Đông A. Sử gia Nguyễn Khắc Thuần khi bàn về Trần
Hưng Đạo đã đúc kết nghệ thuật quân sự của Đại Vương, tựu chung có ba
điểm chính:
Thứ nhất, lấy đoản binh thắng trường trận, lấy ít thắng nhiều, đánh phục
kích bất ngờ.
Thứ hai, nêu cao tinh thần đoàn kết, đoàn kết trên thượng tầng lãnh đạo,
đoàn kết trong quân, đoàn kết trong dân, gạt bỏ tình riêng để cùng chiến
đấu vì lợi ích chung của cả quốc gia dân tộc.
Thứ ba, điểm quan trọng nhất là: “lấy dân làm gốc”, dựa vào dân để
chiến đấu, để chiến thắng, để bảo vệ độc lập chủ quyền quốc gia, để làm
nền tảng tồn tại của chế độ.
Nhưng vượt lên trên thời đại và suy nghĩ của một quý tộc nhà Trần,
Hưng Đạo Đại Vương là một người yêu nước thương dân và lo cho dân, đặt
vận mệnh đất nước hơn mọi tham vọng cá nhân thông thường. Chẳng hạn
như việc bỏ qua lời trăn trối của cha là An Sinh Vương Trần Liễu về việc
giành lấy ngôi báu.
Đại Việt sử ký toàn thư chép: “26 tháng Chạp năm Giáp thân (1284) giặc
Nguyên đánh tan quân ta ở Nội Bàng. Hưng Đạo Đại Vương dự định di
chuyển bằng đường núi, nhưng gia thần của ông là Dã Tượng nói rằng nếu
Yết Kiêu chưa gặp Vương thì nhất định không đưa thuyền rời bến. Hưng
Đạo Vương nghe lời, đến bến đò Bãi, quả thấy chỉ còn độc nhất chiếc
thuyền của Yết Kiêu đang ở đó để chờ Vương tới cùng đi.”
Hình ảnh Hưng Đạo Đại Vương bỏ đường núi an toàn để đi đường thủy
vì tin rằng Yết Kiêu sẽ chờ mình. Hình ảnh Yết Kiêu một mình một thuyền
cô đơn giữa lằn ranh sống - chết vẫn đứng đợi người chủ. Đó là một chi tiết
