364
CHƯƠNG 28: QUY ƯỚC VÀ GIẢI THOÁT
Chúng ta đặt ra những quy ước, nhưng chúng ta
không nên bị chúng đánh lừa, bởi vì chìm đắm trong
những thứ này sẽ dẫn tới khổ đau. Những ai có thể
vượt lên những quy ước, sẽ vượt lên trên sự khổ đau.
Sự việc trên thế gian chỉ là những quy ước do con
người tạo ra. Chúng ta đặt ra chúng, rồi lại dính mắc
vào đó, dính mắc vào những quan niệm và ý kiến của
chính mình và không muốn buông bỏ. Sự dính mắc này
không bao giờ chấm dứt, nó luân chuyển, trôi chảy
mãi. Nó không có điểm dừng. Nếu chúng ta biết các
quy ước thế gian (tục đế)
49
, chúng ta sẽ biết sự giải
thoát. Nếu biết rõ sự giải thoát, chúng ta biết rõ cái
thực tại quy ước. Đây gọi là ngộ Đạo. Đây là điểm dừng
lại, điểm hoàn tất.
Tôi quan sát những người Tây phương khi họ ngồi
thiền với nhau. Sau khi xả thiền, đứng dậy, đàn ông và
đàn bà đôi lúc sờ đầu nhau! Khi nhìn thấy vậy, tôi nghĩ,
“Nếu chúng ta dính mắc vào quy ước, phiền não sẽ
phát sinh ngay tại đây”. Nếu có thể buông bỏ các quy
ước, buông bỏ quan điểm của mình, chúng ta bình an.
Đôi lúc, vài đại tá, đại tướng hay những người có
chức vị quan trọng đến gặp tôi, và nói, “Xin Ngài sờ
đầu con”. Nếu họ nói như vậy, thì không có vấn đề gì
với việc sờ đầu của họ. Họ thích được sờ đầu. Nhưng
nếu đương không mà bạn vỗ vào đầu họ giữa công
49
Quy ước thế gian (Tục đế): Những quy tắc, khái niệm thế gian
được chế ra tùy theo không gian, thời gian. Xem phụ lục Pháp.
