76
không biết họ có ngồi đúng khoảng cách không? Không
biết mình tụng Kinh có đúng phương pháp không?” Hết
hoài nghi này đến hoài nghi khác: “Chánh điện mà
mình thọ giới Tz Khưu có đúng tiêu chuẩn không? Nó
nhỏ quá...”. Họ hoài nghi mọi thứ và rơi vào địa ngục.
Cho nên, đến khi nào bạn chưa biết cách cột tâm
của mình lại, nó có thể rất phiền toái. Bạn phải rất bình
thản, và không quyết đoán một điều gì vội vã. Nhưng
bình thản đến độ bạn không để tâm xem xét sự việc thì
cũng là sai. Tôi hoang mang đến độ thiếu chút nữa là
tôi hoàn tục, bởi vì tôi nhìn thấy quá nhiều lỗi lầm
trong sự tu hành của chính mình và của vài vị thầy. Tôi
như ngồi trên lửa và không ngủ nghê gì được bởi vì
những sự hoài nghi này. Càng nghi ngờ, tôi càng thiền
nhiều thêm, càng tu hành nhiều thêm. Sự hoài nghi
khởi sinh nơi đâu, thì tôi tu hành ngay nơi đó. Trí tuệ
phát sinh. Sự việc bắt đầu thay đổi. Thật khó có thể
diễn tả những gì đã xảy ra. Tâm thay đổi mãi cho đến
khi tôi không còn hoài nghi gì nữa. Tôi không biết nó
thay đổi như thế nào. Dẫu tôi có cố diễn tả, có lẽ người
ta cũng không hiểu.
Cho nên, tôi suy ngẫm về luật tạng - kẻ trí phải tự
mình nhận biết. Đó phải là sự hiểu biết phát sinh từ
kinh nghiệm trực tiếp. Nghiên cứu luật tạng là điều nên
làm, nhưng nếu chỉ nghiên cứu thôi thì không đủ. Nếu
bạn thật sự tu tập, bạn bắt đầu hoài nghi mọi thứ.
Trước khi tu hành, tôi không quan tâm đến những giới
luật nhỏ, nhưng khi bắt đầu tu hành, ngay cả những
giới nhỏ cũng quan trọng như những giới lớn. Trước
kia, những vi phạm nhỏ có vẻ như không quan trọng gì
cả. Tôi nghĩ như vậy. Đến tối bạn có thể thú tội và thế
