258
rất hay để lại những vết thương không bao giờ l{nh cho con người.
Mẹ một người bạn thuở thiếu thời của tôi gi~ nó (theo đúng nghĩa
đen của từ n{y!), tức l{ gi|o dục con bằng ch{y, ng{y n{o cũng
đ|nh, v{ lần n{o cũng kết thúc h{nh lễ bằng tuyên bố sau:Ôi, nh{
tù nó nhớ m{y qu| rồi đấy, m{y trước hai mươi tuổi thể n{o cũng
v{o tù.V{ thế l{ cậu n{y rơi v{o trại cải tạo năm. . . 17 tuổi.
Phê phán - đó l{ dạng dịch vụ rất sẵn. Mỗi một người trong số
chúng ta đ~ nhận được không biết bao nhiêu món qu{ không mất
tiền n{y! V{ họ h{ng nữa chứ (đặc biệt l{ những người gần gũi
nhất)! Tôi cho rằng những cha mẹ n{o dùng phê ph|n để nuôi dạy
con c|i v{ tạo ra cho con mình mặc cảm kém gi| trị đội lốt người,
phải liệt v{o h{ng tội phạm (bởi vì đ}y l{ loại tội |c xấu xa nhất!).
Những người l{m công t|c quản lý hiểu bản chất con người không
phải bằng phê ph|n m{ bằng quan hệ mang tính x}y dựng vận
dụng được tất cả những gì tốt đẹp nhất ở nh}n viên dưới quyền.
Những người l{m cha l{m mẹ cũng có thể đạt được những kết quả
như vậy. Phê ph|n đem lại cho tr|i tim cảm gi|c tầm thường kém
cỏi hoặc giận dỗi. Chứ không phải lòng biết ơn. Chứ không phải
tình yêu.
SỢ PHÊ PH\N: BẢY TRIỆU CHỨNG
Nỗi sợ h~i n{y cũng tổng hợp như nỗi sợ nghèo đói, v{ hậu quả của
nó cũng tai hại cho c| nh}n con người như vậy bởi vì sợ phê ph|n
sẽ giết chết s|ng kiến v{ l{m cho những cố gắng của trí tưởng
tượng trở nên vô nghĩa. Những triệu chứng chủ yếu l{:
RỤT RÈ E NGẠI - thường thể hiện ở sự lúng túng, bẳn gắt trong khi
nói chuyện hoặc khi gặp người lạ, động t|c lóng ngóng, mắt không
d|m nhìn thẳng.