hoàn toàn không có người già. Những người đàn ông lớn tuổi không phải trải qua
những nguy hiểm của việc sinh con hay kiệt sức vì trách nhiệm cho con bú và
chăm sóc con cái, vậy nên những người đàn ông không tiến hóa nên quá trình bảo
vệ bằng việc ngừng sinh sản. Nhưng với những người phụ nữ lớn tuổi, nếu họ
không trải qua thời kì mãn kinh thì họ sẽ có khuynh hướng bị loại ra khỏi vốn
gen của loài người bởi họ vẫn tiếp tục chịu sự đe dọa từ sự mạo hiểm trong quá
trình sinh nở và gánh nặng của việc nuôi dưỡng con cái. Vào những thời khắc
kinh hoàng chẳng hạn như “hungi kengi”, thì việc những người phụ nữ cao tuổi
đó chết trước khi thảm họa xảy ra cũng có khuynh hướng loại trừ tất cả những
người họ hàng gần gũi của người phụ nữ đó ra khỏi vốn gen – một cái giá quá đắt
phải trả cho những đặc cách hoàn toàn không rõ ràng của việc người phụ nữ đó
tiếp tục sinh nở những đứa con kế tiếp nhau hay cố gắng gia tăng số lượng con
quá mức. Trí nhớ của những người phụ nữ cao tuổi thực sự quan trọng đối với cả
cộng đồng bởi như những gì tôi chứng kiến, trí nhớ đó như một động lực chủ yếu
thúc đẩy quá trình tiến hóa nên thời kì mãn kinh ở phụ nữ.
Dĩ nhiên, con người không phải là loài động vật duy nhất có đời sống cộng đồng,
trong đó những cá thể có liên hệ về mặt di truyền cùng chung sống bên nhau, và
sự sống còn của những cá thể trong cộng đồng đó phụ thuộc vào những kiến thức
được học hỏi, và truyền dạy giống với việc truyền bảo những tập tục văn hóa
(chứ không, phải theo hình thức di truyền) của cá thể cho một cá thể khác. Chẳng
hạn như, chúng ta đang có xu hướng cho rằng loài cá voi là một loài vật hết sức
thông minh với những mối quan hệ xã hội phức tạp và chúng cũng có sự truyền
đạt có tính chất văn hóa hết sức phức tạp, chẳng hạn như những khúc ca của loài
cá voi lưng gù. Loài cá voi hoa tiêu, một loài thuộc lớp thú khác cũng sở hữu thời
kì mãn kinh, và đã được con người nghiên cứu khá kĩ là một ví dụ điển hình.
Giống với mô hình xã hội săn bắt hái lượm truyền thống của loài người, loài cá
voi hoa tiêu sống trong những cộng đồng giống với một “bộ lạc” (được gọi là
tốp), mỗi tốp gồm từ 50 đến 250 cá thể. Những nghiên cứu di truyền đã chỉ ra
rằng một tốp cá voi hoa tiêu cũng giống với một đại gia đình, tất cả các thành
viên đều có mối liên hệ mật thiết, ảnh hưởng lẫn nhau, bởi không một con đực
hoặc con cái nào lại có thể chuyển từ tốp này sang tốp khác sinh sống. Một tỉ lệ
có thực và không hề nhỏ những con cái sống trong cùng một tốp thể hiện sự tồn
tại thời kì mãn kinh. Trong khi việc sinh nở không hẳn đã là quá mức nguy hiểm