nó. Những chú ngựa vằn đa thê, những vượn gorin có nhiều “tì thiếp”, những cặp
vượn đực-cái sống thành từng đôi riêng lẻ, và những con khỉ đuôi sóc – lông yên
ngựa (Saddleback tamarin monkeys) sống thành nhóm gồm hai con đực và một
con cái là những loài trong số rất ít loài động vật có vú có con đực chịu trách
nhiệm làm cha.
Việc sinh hoạt tình dục của các loài động vật có vú có đời sống bầy đàn thường
diễn ra công khai, trước sự chứng kiến của các thành viên khác trong đàn. Ví dụ,
một con khỉ đuôi cộc (Barbary macaque) trong thời kì động dục có thể giao phối
với bất kì con đực nào trong đàn và không hề có ý định che giấu việc đó với các
con đực khác. Người ta đã ghi nhận được một trường hợp ngoại lệ điển hình về
việc giao phối nơi công cộng trong bầy tinh tinh, một con đực và một con cái
đang trong thời kì động dục có thể rời khỏi đàn trong vòng vài ngày, hiện tượng
mà con người gọi là “cuộc sống một vợ-một chồng”. Tuy nhiên, con tinh tinh cái
này (tuy có sinh hoạt tình dục riêng tư với bạn tình của nó) vẫn có thể giao phối
công khai với các con tinh tinh đực khác cũng trong thời kì động dục đó.
Trong thời kì sinh sản, những con cái trưởng thành ở hầu hết các loài động vật có
vú có thể sử dụng nhiều cách khác nhau để thể hiện chúng đang ở trong một giai
đoạn ngắn ngủi của sự rụng trứng và có thể thụ tinh. Những biểu hiện này có thể
thấy bằng thị giác (ví dụ như vùng quanh âm đạo trở thành màu đỏ nhạt), ngửi
bằng khứu giác (tỏa ra một mùi đặc trưng), nghe bằng thính giác (tạo ra những
tiếng động) hoặc trong cách cư xử (cúi thấp người trước một con đực trưởng
thành và phô bày âm đạo của nó). Những con cái muốn giao phối chỉ trong những
ngày mà trứng có thể thụ tinh thường không hấp dẫn hoặc ít hấp dẫn về mặt giới
tính với các con đực trong những ngày khác. Điều này là do trong những ngày đó
chúng không có những tín hiệu khêu gợi và sẵn sàng từ chối sự theo đuổi của bất
kì con đực nào vẫn “ham muốn” ở những ngày bình thường. Như vậy, tình dục rõ
ràng không phải vì sự thích thú và gần như không tách rời khỏi chức năng sinh
sản. Điều khái quát này cũng có những ngoại lệ: Tình dục được tách biệt một
cách rõ ràng với sinh sản ở một số loài, ví dụ như ở loài tinh tinh lùn (Pygmy
chimpanzee) và cá heo.
Và cuối cùng, sự mãn kinh không phải là hiện tượng phổ biến ở những loài động
vật có vú trong tự nhiên. Sự mãn kinh có nghĩa là chấm dứt hoàn toàn khả năng
