việc đến nay, đọc thêm Tam sử
, các sách nhà binh, tự cho là có ích
nhiều. Như hai người khanh, tính ý sáng suốt, học tất hiểu được, sao lại
không đọc đi? Nên nhanh đọc Tôn Tử, Lục thao, Tả truyện, Quốc ngữ và
Tam sử. Khổng Tử nói: ‘Cả ngày không ăn, cả đêm không ngủ mà nghĩ, là
không có ích vậy, không bằng học vậy’. Quan Vũ coi việc binh mã, tay
không rời sách. Mạnh Đức cũng tự nói là dẫu già nhưng ham học. Các
khanh sao lại không tự cố gắng thế”? Mông bắt đầu theo học, dốc chí
không ngừng, xem qua các sách, dẫu nhà Nho cũng chẳng hơn được. Sau
Lỗ Túc được thay Chu Du, qua chỗ Mông bàn bạc, thường muốn chịu
nhún. Túc vỗ lưng Mông nói: “Ta từng nói em lớn có tài võ thôi, nhưng kẻ
học rộng thời nay, chẳng ai bằng anh Mông của đất Ngô”. Mông nói: “Kẻ
sĩ sau ba ngày lại trố mắt mà nhìn
. Lời bàn ngày nay của anh lớn, cũng
xứng bằng Nhưỡng Hầu
chăng? Nay anh thay Công Cẩn, liên tiếp gặp
khó, lại ở gần với Quan Vũ. Người này làm chức lớn mà vẫn ham học, xem
qua Tả truyện mà đều nói ra miệng được, lại sáng dạ có chí hùng, nhưng
tính ngang bướng tự kiêu, ưa lấn áp người khác. Nay đối địch với người
này, nên bày kế lạ để chống đỡ mới được”. Ngầm giúp Túc bày ba kế, Túc
kính nghe theo, giữ kín không nói ra. Quyền thường than rằng: “Người ta
làm chức cao mà vẫn học thêm, như Lữ Mông, Tưởng Khâm, có lẽ chẳng ai
theo kịp. Giàu có rạng rỡ, lại giữ tiết tháo ham học, hiểu thấu sách truyện,
khinh tiền trọng nghĩa, đi đến đâu lập công đến đó, được phong đất đai,
cũng chẳng tốt sao”!
Bấy giờ Mông ở gần kề với đồn trại của Thành Đương, Tống Định, Từ
Cố, lúc ba tướng chết, con em nhỏ dại, Quyền đem hết quân của họ trao
cho Mông, Mông cố từ chối, kể rõ bọn Cố chăm chỉ giúp nước, con em dẫu
nhỏ, nhưng không nên bỏ. Ba lần dâng thư, Quyền mới nghe. Do đó Mông
lại giúp chọn thầy, sai giúp dạy họ, lòng tốt của Mông đại khái như thế.
Ngụy sai người quận Lư Giang là Tạ Kì làm Kì Xuân Điển nông, đóng
trại làm ruộng ở huyện Hoản. Mông sai người đến dụ, không theo, liền rình
chờ đánh úp, Kì bèn rút lui, bộ khúc của Kì là bọn Tôn Tử Tài, Tống Hòa
đều mang cõng người già yếu đến hàng Mông. Sau theo Quyền chống Tào
