chúng. Sau có Biên Chương, Hà Toại làm loạn, Tư không Trương Ôn nhận
lệnh đánh dẹp; lại xin Khiêm làm Tham quân sự, đối đãi rất hậu nhưng
Khiêm coi thường cách làm việc của Ôn, trong lòng không phục. Đến lúc
quân rút về, trăm quan mở hội lớn, Ôn cùng Khiêm uống rượu, người của
Khiêm làm nhục Ôn. Ôn giận, đày Khiêm đến ở biên giới. Có kẻ khuyên Ôn
nói: ‘Đào Cung Tổ vốn vì có mưu lược mà được ông kính trọng, một sớm
uống rượu mắc lỗi, không được tha thứ, đày đến chỗ bất mao, đức dày
không trọn, kẻ sĩ trong bốn phương há còn chỗ trông mong! Không bằng
giải oán bỏ giận, lập lại phận trước, do đó đức tốt mới truyền xa’. Ôn khen
lời ấy, bèn sai người đến đưa Khiêm về. Khiêm đến, có người lại bảo
Khiêm nói: ‘Túc hạ khinh thường Tam công, tội do mình làm, nay được tha
miễn, chẳng ai có đức dày hơn thế; nên dùng lời nhún nhường để tạ lỗi’.
Khiêm nói: ‘Được’. Lại bảo Ôn nói: ‘Đào Cung Tổ nay tự xét kĩ lỗi mình.
Ta lỗi với Thiên tử xong sẽ đến cửa nhà ông. Ôn theo ý đó để an ủi Khiêm’.
Bấy giờ Ôn ở cửa cung gặp Khiêm, Khiêm ngẩng nói: ‘Khiêm tự tạ lỗi với
triều đình, há vì ông sao’? Ôn nói: ‘Tật xấu của Cung Tổ vẫn chưa bỏ
chăng’? Bèn bày rượu mời Khiêm, đãi Khiêm như trước”.
Gặp lúc quân Khăn vàng
Từ Châu nổi dậy, lấy Khiêm làm Từ Châu
Thứ sử, đánh quân Khăn vàng, đánh đuổi chúng. Thời loạn Đổng Trác,
châu quận dấy binh, Thiên tử đóng đô ở Trường An, bốn phương cắt đứt,
Khiêm sai sứ đi lẻn đến cống nạp, chuyển làm An đông Tướng quân, Từ
Châu Mục, phong Lật Dương Hầu. Bấy giờ trăm họ vùng Từ Châu giàu có,
thóc lúa đầy đủ, nhiều dân phiêu dạt theo đến đó. Nhưng Khiêm lại làm trái
đạo dùng người; Quảng Lăng Thái thú Triệu Dục người quận Lang Nha là
danh sĩ của Từ Châu, vì thẳng thắn mà bị đuổi;
Hậu Hán thư của Tạ Thừa viết: “Lúc Dục ba mươi tuổi, mẹ có bệnh, trải
qua ba tháng, Dục buồn rầu tiều tụy, đến nỗi không chợp mắt, cầm thóc ra
đốt, cầu đảo khóc ra máu, người làng khen là hiếu. Đến chỗ kẻ sĩ ở ẩn
người huyện Đông Hoàn là Kì Quán Quân xin đọc sách Công Dương
truyện, học hết các nghề. Qua nhiều năm ẩn chí, không nhìn ra khỏi ruộng
vườn, người thân người xa ít khi gặp mặt. Bấy giờ vào thăm hỏi cha mẹ,
